Những Kẻ Xuất Chúng", Malcolm đã nói rằng những người có tài năng nhưng không có 10,000 giờ luyện tập thì chúng ta sẽ không bao giờ nhìn thấy được tài năng đó, nghiêm túc, điều đó cũng phần nào đúng trong nghệ thuật nhiếp ảnh. Chẳng thế mà Henri Cartier-Bresson, người khởi nguồn cho trường phái ảnh đường phố, đã từng nói :"10.000 tấm ảnh đầu tiên của bạn là những tấm xấu nhất"...đại ý chúng ta cần chụp nhiều hơn, nghiêm túc hơn trong mỗi lần bấm máy.
Nhưng với sự tiến bộ vượt bậc của khoa học kỹ thuật, sự ra đời của ảnh số, rồi đến sự phát triển chóng mặt của camera trên điện thoại thông minh khiến giới hạn 10.000 ảnh trở nên dễ dàng đạt được một sớm một chiều, mà kiến thức đọng lại chẳng được bao nhiêu trong mỗi lần bấm máy (Cứ kiểm tra điện thoại cá nhân của mỗi bạn gái...dễ có đến 10 tấm ảnh na ná giống nhau chụp selfie cũng nên).
Vậy để chụp ảnh được chuyên nghiệp hơn, pro hơn cần rèn luyện ý thức nhiếp ảnh của bản thân tốt hơn. Để có ý thức tốt hơn đó, chúng ta bắt đầu từ những thói quen tốt. Lấy từ kinh nghiệm bản thân, mình tổng hợp nên 8 thói quen tốt cho người mới tập chụp để có thể chụp ảnh một cách chuyên nghiệp hơn.
1- Tôn trọng quy tắc 1/3:
Không phải tự nhiên mà bất kỳ những chia sẻ về kiến thức nhiếp ảnh nào cũng nhắc đến quy tắc này. Dù là ảnh phong cảnh, ảnh báo chí, ảnh chân dung, hay ảnh sản phẩm, quy tắc này cũng là quy chuẩn cơ bản đầu tiên mọi người cần làm đúng.
Ảnh vuông thường theo bố cục trung tâm, nhưng ở đây mình vẫn áp dụng quy tắc 1/3, nhấn mạnh điểm vàng, chia mảng cho bức ảnh. Khiến cảm giác lưới nhiều, cá ít, và đất thì ngày càng hẹp lại!
Có rất nhiều nhiếp ảnh gia đã phá vỡ quy tắc này nhằm tạo những trường phái, phong cách riêng cho mình. Song trong một phản ứng nhanh với khung hình bất chợt thì quy tắc tỷ lệ vàng 1/3 luôn trở thành phản xạ vô điều kiện của các tay máy chuyên nghiệp.
Người phụ nữ ngồi nghỉ, được đặt vào điểm vàng trên khung hình! Ảnh dọc dễ thu hút luôn ánh mắt người xem không cần nhiều đường dẫn!
Để hiểu hơn quy tắc này, bạn có thể tìm hiểu thêm về bài chia sẻ của anh @tuanlionsg trên Tinhte trước đây.
2- Nắm bắt giờ vàng:
Giờ vàng là cách nói về khoảng thời gian ngay sau bình minh hoặc ngay trước hoàng hôn. Khoảng thời gian này chưa tới một tiếng đồng hồ vì nó còn tùy thuộc vào địa điểm của bạn. Ánh sáng của thời điểm trong này khá đẹp, màu nắng ấm áp từ mặt trời ở dưới thấp thường là điều kiện thuận lợi để tôn lên màu sắc. Ngoài ra, vì ánh mặt trời phải xuyên qua một bầu khí quyền dày hơn, ánh sáng không chiếu trực tiếp và độ tương phản bớt sắc nét hơn.
Ảnh được chụp vào sáng bình minh ở Đà Lạt!
Người ta có thể lợi dụng ánh sáng đẹp của giờ vàng vào rất nhiều thể loại ảnh khác nhau, chân dung, thời trang, ảnh cưới cho đến ảnh đường phố. Vậy nên, hãy dạy sớm hơn để đón bình minh, hãy chạy ra đường nhiều hơn lúc hoàng hôn cùng với chiếc máy ảnh của mình, chắc chắn bạn sẽ có nhiều tác phẩm đáng nhớ.
3- Học cách xử lý tình huống với nguồn sáng tự nhiên:
Ánh sáng trong nhiếp ảnh cơ bản đến từ 3 hướng: ánh sáng thuận chiều, ánh sáng từ bên, và ánh sáng ngược chiều. Với ánh sáng tự nhiên, chúng ta không thể mix nhiều nguồn sáng hỗn hợp giống như trong sử dụng đèn phụ ở Studio. Bên cạnh đó, ánh sáng mặt trời là thứ chúng ta không thể thay đổi như công suất đèn flash. Vậy chúng ta phải linh động, ứng biến nhanh cho mọi tình huống chụp ảnh ngoài trời khi không có đèn phụ can thiệp. Hiểu được các tính chất của ánh sáng tự nhiên, ta sẽ dễ dàng có những giải pháp cụ thể trong các tình huống bị động bởi hoàn cảnh tự nhiên không được như ý.
Ảnh chụp giữa trưa ngày tết ở Hà Nội, trời nắng gắt!
Ví dụ: Nghe có vẻ buồn cười nhưng lại rất thực tế, nếu ngày nắng chói, hãy chụp ở nơi mát mẻ có bóng đổ, nếu trời âm u, hãy ra đường chụp chân dung, trời tối hãy chụp ở những nơi nhiều đèn và biển hiệu...
Trong gác bếp buổi trưa ở Y-Tý.
4-Học cách sử dụng Flash:
Về lý thuyết, sử dụng đèn flash của máy chụp hình là việc đơn giản: Bạn cần sự trợ giúp này khi không thể chụp ảnh chỉ với ánh sáng tự nhiên. Với chế độ A (Auto) trên máy ảnh, đèn Flash sẽ tự bật nếu nó thấy ánh sáng không đủ ngay khi ta bấm nháy để bắt nét.
Ảnh được dùng 1 đèn softbox chụp bà xã.
Song sự thật để đạt hiệu quả thật tốt khi dùng Flash lại không hề đơn giản. Bạn cần nắm rõ kiến thức về nguồn sáng, để quyết định dùng ánh sáng của flash cho mục đích gì. Nhiếp ảnh là chò chơi của ánh sáng, vậy kiểm soát được ánh sáng (nhân tạo) bạn cũng đã bước một chân trên con đường trở thành nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp rồi.
Ảnh chụp đợt về quê ở Hà Nội, trong cầu thang chung cư rất thiếu sáng, sử dụng một đèn flash softbox đánh hắt lên tường, giúp phủ sáng đều hơn.
Những tay máy mới, hay những người không chuyên luôn ngại làm việc với flash, phần vì bị định kiến, phần vì không kiểm soát được ánh sáng của nó. Nhưng trong nhiếp ảnh hiện đại, flash đã đóng một vai trò rất quan trọng. Nó góp mặt trong ảnh quảng cáo, báo chí, chân dung...ngay cả với thể loại ảnh phố, đèn flash cũng đóng vai trò rất quan trọng.
5- Tripod rất hữu hiệu:
Có một điều chắc chắn các bạn hay bỏ qua không để ý. Những tấm ảnh chụp khi máy có tripod luôn có tỷ lệ đẹp, chỉn chu hơn những tấm ảnh dùng bằng tay không. Với mục đích đạt được những khung hình sắc nét nhất thì chân máy là một thiết bị hỗ trợ rất tốt khi chụp ảnh, nó giúp máy ảnh chụp với tốc độ màn trập rất thấp, ổn định và chống rung cho ống kính của bạn. Ngay trong việc lắp đặt máy lên tripod, bạn đã phải căn chỉnh bố cục, ngắm nghía khung hình...điều đó hoàn toàn có lợi cho sản phẩm thu được dù là bạn đang chụp ảnh thể loại nào.
Ảnh chụp bằng LG G7 có sử dụng Tripod.
Không chỉ để phơi sáng, tripod giúp chúng ta có những bức ảnh selfie chất lượng hơn.
6-Học cách săn khoảnh khắc:
Khoảnh khắc là từ được nhắc đến trong thể loại ảnh phố rất nhiều. Để chụp được những khoảnh khắc hay, đẹp, bạn cần có một bề dày kinh nghiệm nhất định từ kiến thức văn hoá, kỹ năng xử lý thiết bị, đến kiến thức nhiếp ảnh cơ bản. Bạn phải biết chờ đợi, học đoán trước được các tình huống xảy ra, để quyết sao cho cú bấm của mình ấn tượng nhất.
Khoảnh khắc nắng đẹp cùng tấm pano rất đồng nhất, khiến cho bức ảnh dù chỉ chụp bằng điện thoại nhưng người xem luôn đắn đo đây là thật hay giả.
Khoảnh khắc không chỉ có trong ảnh phố, hay ảnh báo chí. Nó còn xuất hiện trong ảnh chân dung, ảnh studio. Nhưng khoảnh khắc trong tình huống này lại nói về cảm xúc. Khi mình chụp ảnh cho khách hàng, nhất là trong ảnh chân dung, ảnh cưới, mình luôn nói chuyện, giao tiếp bằng các chủ đề hai người cùng biết chung, đôi khi trong những câu chuyện đó, làm họ vui, làm họ nhớ, hay làm họ buồn, chỉ một chút khoảnh khắc xuất hiện cảm xúc đó thôi làm làm bức ảnh trở nên sống động rồi.
7- Chú ý hậu cảnh, tiền cảnh :
Khi chụp một tấm ảnh, người ta thường hướng sự tập trung vào đối tượng được chụp. Nhưng đối tượng rất hiếm khi đứng một mình mà thường phải có cảnh nền để "phối hợp". Khi nhìn qua kính ngắm và hướng máy ảnh về phía đối tượng, điều đầu tiên bạn cần làm là... đừng vội bấm máy. Hãy xem xét cảnh nền trước đã. Cảnh nền sẽ tác động tới đối tượng theo hai cách: hoặc nó làm tôn đối tượng lên, hoặc nó khiến cho đối tượng bị nhạt nhòa. Đây chính là yếu tố nhiếp ảnh gia phải chú ý.
Tiền cảnh là hoa, hậu cảnh là bức vẽ chân dung một cô gái, khá tương đồng với chủ thể .
Trong trường hợp bạn không thể kiểm soát khung cảnh xung quanh, rất có thể chủ thể của bạn sẽ bị chìm trong bối cảnh xung quanh, tấm ảnh vì thế không lột tả được thông điệp người chụp. Đôi khi, các tay máy chuyên nghiệp coi trọng hậu cảnh, cảnh nền quan trọng không thua gì chủ thể chính. Nó vừa có khả năng dẫn dắt mắt nhìn, cũng có khả năng diễn giải những thông tin liên quan đế chủ thể.
Em bé da màu chơi ở đài phun nước ở Duomo, Ý.
8- Học hậu kỳ ảnh cơ bản:
Mình làm quen với nhiếp ảnh từ ảnh film cổ. Hầu hết ảnh chụp bằng máy film hay đen trắng khiến mình rất ngại các chương trình chỉnh sửa ảnh. Sau này tiếp cận nhiều hơn, làm việc nhiều hơn với ảnh số, thực sự các ứng dụng đó là cứu cánh của mình nói riêng, hay những nhiếp ảnh gia nói riêng.
Nói đến các phần mềm hỉnh sửa ảnh, người ta nghĩ đến photoshop, lightroom... những ứng dụng làm ảnh đẹp lên bằng bất cứ giá nào! Thậm chí photoshop đã trở thành danh từ riêng chỉ công việc hậu kỳ chỉnh sửa ảnh! Những người cực đoan với chỉnh sửa thường cho Photoshop là xấu, là can thiệp, bóp méo sự thật của ảnh...nhưng họ đâu biết ngày xưa, với ảnh film cũng có muôn vàn cách can thiệp chỉnh sửa ảnh thủ công nhằm tạo ra tác phẩm theo ý đồ tác giả trong quá trình rọi phóng.
Vì sao hậu kỳ ảnh lại quan trọng đến vậy, mình nghĩ nó là phương tiện để người chụp biểu diễn tấm hình của mình theo góc nhìn tâm hồn, mang cảm xúc cá nhân truyền tải cho người xem qua tác phẩm của mình mà không thay đổi sự vật, sự việc thật trên ảnh.
Kết luận:
Tất nhiên, sẽ có rất rất nhiều những lời khuyên khác nhau khi bạn bắt đầu cầm máy và chụp ảnh như: hãy luôn mang máy ảnh, hãy chọn ống kính khẩu độ lớn, hãy dùng Dslr... Nhưng thực tế, khi bước chân vào đam mê, đó lại đôi khi là những rào cản khiến bạn quên mất thứ mình nhắm đến là ảnh. Có thể lời khuyên chưa đủ, hay không giúp bạn trở thành nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp ngay sau khi đọc, nhưng mình tin nó góp chút gì đó để thay đổi thói quen để bạn có thể chụp ảnh một cách chuyên nghiệp hơn. Cám ơn các bạn đã theo dõi.
