Cựu CEO Microsoft, Steve Ballmer, mới đây đã lên tiếng chỉ trích CEO hiện tại là Satya Nadella về câu trả lời mà ông đưa ra cho khán giả trong một hội nghị cổ đông. Có người hỏi Nadella vì sao Windows Phone hiện tại đang thiếu nhiều ứng dụng chủ chốt, ví dụ như app Starbucks chẳng hạn. Nadella trả lời bằng cách trích dẫn kế hoạch của Microsoft về việc khuyến khích làm app universal nên lập trình viên sẽ tiếp cận được đến nhiều người dùng hơn trên nhiều thiết bị khác nhau. Tuy nhiên, Steve Ballmer lại cho rằng "cách này không ổn", và ông tin rằng công ty cũ của mình nên cho phép Windows Phone / Windows 10 Mobile chạy ứng dụng Android.
Như các bạn đã biết, Microsoft có một dự án mang tên Project Astoria để giúp Windows 10 Mobile chạy được các ứng dụng Android trực tiếp, thậm chí không cần phải chuyển đổi mã nguồn gì cả, cứ cài vào là chạy. Mục đích cao nhất của Astoria để cho phép người dùng chạy phần mềm Android trên một phần cứng Windows, cũng như hỗ trợ nhà phát triển trong việc chuyển thể (port) app của mình từ nền tảng này sang nền tảng khác. Thế nhưng, trong những bản build Windows 10 Mobile gần đây, khả năng chạy app Android đã không còn, và Microsoft được cho là đã hủy bỏ nó (còn việc hỗ trợ port app thì vẫn tiếp tục diễn ra bình thường).
Trong khi đó, tháng 2 năm sau sẽ là kỉ niệm hai năm ngày Ballmer tuyên bố từ chức. Và nếu dựa vào thái độ của ông về Astoria, có thể thấy rằng ông đang không hài lòng về những gì đang diễn ra.
Windows Phone và tình cảnh khó khăn
Vài năm trước, dường như Microsoft đã kiếm được một giải pháp tốt để tiến vào thị trường di động, bắt đầu bằng việc đưa Windows Phone 7 với sự hợp tác của nhiều hãng lớn như Samsung, HTC, LG. Chưa hết, Microsoft còn bắt tay với Nokia để tạo ra những chiếc điện thoại Windows tốt, chất lượng cao trải dài các phân khúc khác nhau. Với sự tham gia của Nokia, người ta nghĩ rằng Microsoft cuối cùng cũng có bàn đạp để tiếp tục phát triển hơn trong thị trường mobile vốn đang bị chiếm lĩnh bởi iOS và Android.
Thế nhưng, vào thời điểm Windows Phone 8 mọc đủ lông đủ cánh, hầu hết các OEM đều đã rời bỏ Microsoft. Chỉ còn mỗi HTC là còn trụ lại với chiếc mới nhất là One M8, còn Samsung thì sau khi ra mắt ATIV cũng đã nghỉ chơi, LG thì dừng hẳn việc kinh doanh Windows Phone và mãi tới năm nay công ty mới ra mắt một chiếc WP 8.1 tầm trung. Khi đó, chủ lực của Microsoft chính là các sản phẩm Nokia.
Tới năm nay, sau khi đã hoàn tất việc mua lại nhánh di động của Nokia, giờ dường như chỉ còn Microsoft là đơn thương độc mã trên thị trường Windows. Khó khăn lại càng trở nên lớn hơn, và tính đến quý 3 năm 2015 thị phần của Windows chỉ còn 1,6% mà thôi. Để các bạn so sánh thì Android hiện đang chiếm 84,7%, còn iOS là 13,1% và BlackBerry là 0,7%. Theo số liệu từ IDC, sản lượng điện thoại Windows Phone bán ra trong cùng thời điểm trên là mức thấp nhất từ năm 2012 đến nay với con số chỉ vào khoảng 5,8 triệu đơn vị.
Microsoft nói rằng con số này là phù hợp với kỳ vọng của công ty, thế nhưng dù sao đi nữa thì với con số 1,7%, Windows Phone giờ chỉ còn 2 lựa chọn: hoặc sống, hoặc chết hẳn. Đã quá muộn để vực dậy nếu Microsoft thất bại thêm một lần nữa, thế nên hãng phải làm mọi cách với Windows 10 để xây dựng lại hệ sinh thái cho mình.
Android liệu có giúp ích?
Trong bối cảnh "u ám" của hệ sinh thái ứng dụng Windows Phone, rất nhiều tin đồn về việc chạy app Android trên nền tảng này đã xuất hiện. Nhiều hãng tin tức lớn, trong đó có cả Bloomberg, Reuters đều trích dẫn các nguồn tin của họ và nói rằng Microsoft đang tìm cách để app Android có thể hoạt động ngay trên Windows Phone theo cách này hay cách khác.
Dần dần mọi thứ được hé lộ ra ánh sáng. Vào tháng 4 năm nay, tại hội nghị BUILD 2015, Microsoft nói về việc cho phép chuyển thể ứng dụng Android thành app Windows 10 Mobile một cách nhanh chóng, đơn giản mà không tốn nhiều công sức viết lại. Những tưởng mọi thứ chỉ dừng ở đó, nào đâu trong một bản build Windows 10 Mobile, hãng cho phép chạy trực tiếp app Android mà không cần chỉnh sửa gì thêm.
Đây là một nước đi khá bất ngờ vì trước đến nay Microsoft nổi tiếng bảo thủ, nội việc mang app của mình ra các nền tảng đối thủ cũng đã nhiêu khê và mất nhiều thời gian rồi chứ đừng nói là cho app đối thủ chạy trên sân nhà của mình. Ngay lập tức, người ta bắt đầu nghĩ rằng Windows 10 Mobile bản chính thức cũng sẽ đi theo con đường của BlackBerry 10, tức là cho phép cài file APK vào dùng ngay. Bằng cách này, Microsoft có thể "hưởng ké" cả một hệ sinh thái ứng dụng màu mỡ của Android, người dùng cũng sẽ được lợi mà không phải chờ các lập trình viên chuyển thể app qua.
Nhưng việc cho phép chạy app Android lại là một con dao hai lưỡi. Bên cạnh việc đem lại một dòng app trong ngắn hạn, nó tạo ra một "sức ì" trong dài hạn. Giả sử Windows 10 Mobile chạy ngon ứng dụng Android, vậy thì động lực nào để các nhà phát triển tiếp tục xây dựng app native cho Windows nữa? Họ chỉ cần đem app Android hiện có của mình qua là xong, không cần làm gì thêm mà cũng xài được. Trong lĩnh vực phần mềm, chi phí, thời gian là rất quan trọng nên người ta không dại gì mà đi tốn tiền để tạo ra thêm một thứ không cần thiết, cho dù app đó có thiết kế không đúng theo phong cách của Windows đi nữa. Chỉ cần nó chạy được là xong.
Trong một tình huống khác, giả sử Microsoft có cho chạy app Android nhưng hiệu năng chỉ ở mức trung bình để "kềm hãm" và khuyến khích app native Windows 10. Cách này cũng có thể xài được trong ngắn hạn, nhưng nó lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến trải nghiệm người dùng. Liệu bạn có cảm thấy thoải mái vui vẻ khi chạy app mà cứ bị giật giật? Liệu bạn có thấy vui khi tính năng chạy tính năng không? Rõ ràng câu trả lời là không, và nó thậm chí còn có thể đuổi người dùng tránh xa khỏi các thiết bị Windows 10 nữa. Lúc đó thà người dùng xách tiền đi mua thẳng một cái điện thoại Android cho rồi.
Quay trở lại với câu hỏi mà nhà đầu tư đặt ra cho Nadella: nếu hiện tại không có những app như Starbucks và một số ứng dụng quan trọng khác trên Windows Store, thì liệu cho phép chạy app Android có thể giúp mang chúng lên hay không? Khó mà khẳng định chắc chắn vì điều này phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố: thị phần của Windows Phone hiện tại ra sao, thị trường ở đâu, phân khúc thấp, cao hay trung, chi phí chuyển đổi app giữa các OS, chi phí vận hành sau đó... Ví dụ, nếu app Starbucks dành cho Android được mang sang Windows 10 Mobile thì liệu người xài nó là ai? Họ có động lực để mua máy Windows mới chỉ vì một vài app như thế hay không, hay là họ mua luôn máy Android cho khỏe? Họ có thuộc cùng phân khúc của app như bên Android hay không, nếu không thì trải nghiệm sẽ bị ảnh hưởng như thế nào? Thị trường mà Starbucks cho dùng app có nhiều máy Windows Phone hay không?
Chúng ta cũng có thể hiểu ý tốt của Steve Ballmer, ông muốn Windows 10 Mobile có thể cất cánh trở lại trong một thời gian ngắn để khôi phục thị phần cũng như lòng tin của người tiêu dùng. Chiến lược chạy app Android có thể là một trong số đó, nhưng không nên là một chiến lược chủ đạo bởi vì những phân tích ở trên.
Hướng đến tương lai
Nói đi cũng phải nói lại, thị phần Windows Phone hiện tại đang ở mức rất thấp một phần cũng là vì hiện chưa có chiếc điện thoại Windows 10 Mobile nào được ra mắt cả, trừ Lumia 950 và 950 XL ở một số thị trường (và chúng cũng chỉ mới được bán ra vài tuần). Trong bối cảnh đó, rất có khả năng người tiêu dùng đang chờ sản phẩm ra mắt thì mới mua mới chứ không chịu chi cho những model đã cũ như Lumia 1520, 930... Đây cũng là điều hoàn toàn hợp lý vì ai cũng muốn khoản tiền mà mình bỏ ra sẽ đem lại cho mình sản phẩm mới nhất có thể, tốt nhất có thể.
Và bây giờ là lúc mà Microsoft hoặc đi lên, hoặc sẽ không bao giờ có thể lấy lại ví trí của mình trong lĩnh vực điện thoại thông minh. Chiến lược sử dụng ứng dụng app universal khá hay vì hiện tại có rất nhiều người dùng PC đã chạy Windows 10, đây sẽ là động lực để hút nhà phát triển làm app cho Windows 10. Mà đã lỡ làm app rồi thì chỉ cần tùy chỉnh thêm một chút nữa là app có thể mang sang di động xài dễ dàng, không cần phải viết lại từ đầu như trước. Vậy là Windows 10 Mobile có thể hưởng ké app từ Windows 10 PC, rồi dần dần hệ sinh thái đó sẽ lớn lên hơn. Hiệu ứng dây chuyền này là kết quả tất yếu.
Hiện tại, ở Trung Quốc có Xiaomi là đang bày tỏ mối quan tâm đến Windows 10 Mobile. Thậm chí có một cái điện thoại hiện tại của họ đang chạy Android mà vẫn có thể cài thêm ROM Windows 10 Mobile vào. Ở Nhật thì có đến 3 công ty cùng tham gia sản xuất phần cứng, trong khi trước đây chỉ có đúng 1 thiết bị Windows Phone 7 được giới thiệu mà thôi (và không có máy WP 8 nào).
Vai trò của tính năng chạy app Android có thể vẫn sẽ giúp ích được phần nào đó cho Microsoft chứ không hẳn là vô dụng. Nó có thể thu hút một lượng khách hàng ban đầu cho công ty, sau đó dần dần chuyển hướng họ sang hệ sinh thái của Windows. Tuy nhiên, kế hoạch này phải được cân nhắc kĩ lưỡng cẩn thận, bằng không thì Microsoft sẽ tự tay bóp chết đứa con di động của mình chỉ bởi vì một anh chàng ngoại lai.
Liệu Windows 10 Mobile có giúp Microsoft hồi sinh ở mảng mobile hay không? Cá nhân mình rất hi vọng là có, vì Windows Phone đã luôn là một nền tảng mà mình rất thích thú vì nó có một cái chất riêng, phần cứng cũng rất đặc sắc, và giờ thì Windows 10 Mobile càng mang lại nhiều thứ vui vẻ hơn nữa. Nhưng khó mà dự báo trước được gì, chỉ hi vọng là mọi thứ sẽ tốt, bằng không thì Microsoft sẽ trắng tay.
Pages
▼