Sau nhiều năm nghiên cứu, thử và sai, cuối cùng thì các nhà khoa học cũng đã tìm được cách nuôi cấy thành công tế bào gốc của con người trong phôi thai lợn. Một phôi thai lợn chứa tế bào người đã được nhóm các nhà khoa học Mỹ nuôi cấy thành công, sau đó hủy bỏ. Đây là thành công vượt bậc, hứa hẹn có thể nuôi cấy được tim, phổi, thận và nhiều cơ quan khác trong cơ thể lợn để cấy ghép cho con người.
Dự án được tiến hành bởi nhóm nghiên cứu tại Viện Salk, Mỹ và kết quả đã được công bố trên tạp chí uy tín Cell. Đầu dự án, họ muốn tìm cách nuôi cấy tế bào của loài này trong cơ thể của loài khác. Đây gọi là chimera và đầu tiên, họ chọn 2 loài có quan hệ gần nhau là chuột và chuột nhắt (rat và mice). Để tạo ra chimera chuột - chuột nhắt, nhóm nghiên cứu bắt đầu tạo ra phôi thai chuột không có tuyến tụy, sau đó nuôi cấy tuyến tụy của chuột nhắt vào phôi thai. Kỹ thuật tương tự đã được phát triển thành công bởi nhà khoa học Hiromitsu Nakauchi hiện đang làm ở Stanford.
Trong dự án lần này, nhóm nghiên cứu tại Salk sử dụng kỹ thuật tinh chỉnh gen CRISPR/Cas9 để tạo ra phôi thai chuột không có tuyến tụy. Sau đó họ đưa tế bào gốc của chuột nhắt có chứa gen hình thành tuyến tụy vào phôi thai đã tinh chỉnh. Sau khi cấy ghép, tế bào gốc sẽ phát triển thành lá lách của chuột nhắt nằm trong phôi thai và cuối cùng là phát triển thành chuột khỏe mạnh với vòng đời bình thường. Bằng cách tương tự, họ đã nuôi cấy được cả mắt và tim chuột nhắt trong cơ thể chuột.
Thú vị hơn, sau khi cấy tế bào gốc của chuột nhắt, con chuột mà họ phát triển nên còn có thêm túi mật, cơ quan hiện diện ở chuột nhưng không có ở chuột nhắt. Từ đó, họ cho rằng chuột nhắt không có túi mật không phải là do sự thiếu hụt cố hữu về di truyền của tế bào chuột mà thay vào đó, "phôi thai bị thiếu" có thể tổ chức các mô và cơ quan để phát triển trong cơ thể của loài khác. Sau thử nghiệm thành công trên chuột - chuột nhắt, họ chuyển sang tế bào gốc của người.
Nhóm bắt đầu tạo nên nhiều dạng tế bào gốc toàn năng của con người và cấy ghép vào phôi thai lợn. Lợn được chọn thí nghiệm bởi cả về kích thước và thời gian phát triển nội tạng đều gần với con người hơn so với chuột nhắt. Tiếp theo, họ cấy ghép các phôi này vào lợn nái. Để thử nghiệm độ an toàn và hiệu quả nghiên cứu, họ đã dừng thử nghiệm sau 4 tuần. Tế bào người trong các phôi thai này đã bắt đầu được biệt hóa và sẵn sàng phát triển. Tuy nhiên, tỷ lệ thành công và mức độ tế bào gốc của người biệt hóa trong lợn vẫn thấp hơn so với thử nghiệm chuột - chuột nhắt.
Mặc dù đây chỉ mới là giai đoạn cực kỳ sơ khai và vẫn còn nhiều thử thách khác cần phải vượt qua trước khi nuôi cấy được cả một nội quan hoàn chỉnh nhưng đây vẫn là nghiên cứu đầu tiên có thể tìm được cách cho tế bào gốc của người phát triển bên trong cơ thể của loài khác. Insoo Hyun, một phó giáo sư tại Đại học Case Western Reserve nhận định: "họ chỉ muốn xem xem tế bào có thể tồn tại trong quá trình thai nghén hay không và họ đã thành công. Bước tiếp theo là nghiên cứu rõ hơn vị trí phát triển hoặc thậm chí là hình thành nội tạng."
Một nguyên nhân khác khiến nghiên cứu dừng sau 28 ngày theo giáo sư Hyun là do hồi năm 2015, viện y tế quốc gia Mỹ đã ra quyết định tạm dừng và cho phép rất hạn chế những nghiên cứu có liên quan tới chimera người - động vật. Được biết nghiên cứu lần này được tiến hành từ nguồn tài trợ từ Tây Ban Nha chứ không phải Mỹ.
Một trong nguyên nhân khiến cho kiểu nghiên cứu này không được cấp phép rộng rãi chính là vấn đề đạo đức. Vấn đề đặt ra ở đây là sau khi đưa tế bào gốc của người vào phôi và cho nó phát triển, vậy con vật sau khi phát triển thành sẽ là có não chịu ảnh hưởng thế nào bởi tế nào gốc, thậm chí "con lợn có não người hay con lợn dù không biểu hiện tính trạng nhưng vẫn mang gen người và di truyền lại cho thế hệ sau?" Đây là vấn đề cực kỳ khó đo lường và giải quyết được.
Nuôi cấy thành công tế bào gốc người trong phôi thai lợn, đã tiêu hủy vì vấn đề đạo đức
