[Mời chia sẻ] Làm cách nào để cải thiện Wi-Fi yếu, Wi-Fi hay rớt?

Wi-Fi cùi, Wi-Fi yếu, Wi-Fi hay rớt là những câu than phiền thường nghe thấy nhất không chỉ với anh em Tinh tế mà còn với tất cả mọi người thích dùng công nghệ. Nếu là Wi-Fi ở công ty hay các chỗ công cộng thì chúng ta ít có khả năng can thiệp, nhưng nếu là Wi-Fi ở nhà thì bạn hoàn toàn có thể cải thiện tình hình bằng một số thứ mà mình chia sẻ bên dưới sau nhiều năm đi lắp mạng dạo. Đây chỉ là những kinh nghiệm cá nhân, mời anh em chia sẻ thêm những thủ thuật có thể giúp cải thiện chất lượng Wi-Fi nhé, biết đâu anh em lại có cái hay hơn mình thì sao?

Lưu ý đến vị trí đặt router trước

Router thường được đặt ở một chỗ mà bạn cho là thuận tiện, dễ lắp đặt và có thể có sẵn đường dây cáp tại đó. Mình thường thấy router hay được để trong các góc tường, góc nhà vì đây là nơi cáp mạng chạy ra. Tuy nhiên, bạn cũng cần biết rằng vị trí đặt router có ảnh hưởng rất nhiều tới cường độ sóng cũng như tốc độ. Đặt ở vị trí không hợp lý có thể tạo ra quá nhiều "lỗ trống" trong nhà, đây là các điểm mà sóng Wi-Fi không thể phủ tới, đồng nghĩa với việc khi bạn ở khu vực này thì sẽ không thể hoặc rất khó truy cập Internet. Ví dụ, nếu đặt sát góc tường, sóng có thể không chạm đến được phía bên kia căn nhà so với việc đặt ở chính giữa.

Sóng Wi-Fi sẽ tản đi như thế này​

Giống như nhiều loại sóng vô tuyến khác, sóng Wi-Fi mạnh nhất khi ở gần nguồn phát, càng ra xa thì càng yếu dần nên bạn có thể cân nhắc các vị trí sử dụng của mình nằm gần Wi-Fi sẽ hiệu quả hơn. Tất nhiên, với không gian không quá rộng thì dù bạn có ngồi sát bên router hay đi ra xa một chút cũng chẳng có khác biệt nào có thể nhận thấy cả.

Một số lưu ý về vị trí đặt Wi-Fi cho các bạn:

• Tường là kẻ thù không đội trời chung với Wi-Fi. Tường càng dày, càng nhiều lớp thì sẽ làm sóng suy yếu nhanh hơn. Vậy nên cũng không lạ khi bạn chỉ cần ngồi cách 3 căn phòng thì sóng đã tạch, trong khi cùng khoảng cách đó nhưng dùng vách ngăn gỗ hay trong môi trường thoáng thì sóng vẫn vô tư
• Nên đặt router ra xa những thiết bị có khả năng phát sóng mạnh, nhất là lò vi sóng. Vụ này thì có lẽ không cần để tâm lắm vì chẳng ai lại đi lắp router Wi-Fi trong nhà bếp, nhưng đừng quên là chúng ta còn có radio, các loại đầu thu tín hiệu truyền hình cũng là những thứ có thể làm can thiệp tới sóng. Hiện tại với công nghệ của các router mua trong khoảng 5 năm trở lại đây thì vụ này không nghiêm trọng lắm nên cũng không sao.
  
• Nếu bạn sống trong căn nhà hai tầng, bạn nên đặt router ở một cái kệ cao để đảm bảo sóng sẽ đi tới được những tần trên. Mình cũng đã từng thấy những nhà 3 tầng thì lắp router ở tần 2 để phủ sóng hết cả căn nhà. Tất nhiên trong những trường hợp nhà lớn và cao như thế này thì các bộ khuếch đại sóng (repeater) sẽ có hiệu quả cao hơn, nhưng nếu bạn không mua được repeater thì chỉnh lại vị trí đặt router cũng giúp được kha khá.
• Giả sử nhà bạn có hình chữ nhật, nên hạn chế đặt router Wi-Fi ở 4 góc nhà vì như vậy một phần sóng sẽ đi ra ngoài và không được sử dụng, trong khi phần còn lại của căn nhà thì sóng không chạm được tới -> mất Wi-Fi ở những chỗ đó

Ghi chú: mình sẽ chia sẻ nhiều hơn với anh em về repeater trong một topic khác nhé, để nghiên cứu thêm cái đã.

Bản thân router có cần nâng cấp hay không?

Khi lắp mạng ở nhà, chúng ta thường được nhà mạng tặng cho 1 cái router để xài. Tuy nhiên, theo kinh nghiệm của mình thì hầu hết router nhà mạng cho bạn đều không đáp ứng được tốc độ và độ ổn định cao, tầm phủ sóng thì kém, chưa kể rất hay hư lặt vặt cực kì khó chịu. Cũng vì lý do này mà mình không bao giờ xài router của nhà mạng mà toàn tự đi mua đồ khác về xài.

Nói như vậy là để ví dụ cho 1 nguyên nhân rất phổ biến khiến Wi-Fi chậm hoặc thường xuyên rớt: router dỏm. Không phải tất cả mọi router Wi-Fi đều được chế tạo như nhau nên chuyện router dòng này mạnh, dòng kia yếu là bình thường. Trong cùng một thương hiệu còn có model mạnh hơn model khác nữa cơ mà.

​

Và đúng như bạn có thể dự đoán, router càng mạnh thì sẽ càng đắt tiền hơn. Anh em có thể cân nhắc nâng cấp router mới thay cho router hàng tặng nhà mạng để có hiệu năng kết nối tốt hơn. Nếu được, xin đừng quá tiết kiệm tiền với router mạng vì nó sẽ là thứ giúp bạn làm được việc, giúp bạn giải trí mỗi ngày. Thử tưởng tượng sau một ngày làm việc mệt mỏi về muốn xem có 1 bộ phim mà mạng cứ rớt hoài thì có phải là quá bực mình không?

Anh em có thể tham khảo thêm topic này: [Mạng - Cơ bản] Vừa mua router mới về thì nên làm gì và cấu hình ra sao?

Làm thế nào để kiểm tra tín hiệu tốt chưa không?

Hẳn anh em đã đọc tới bài này thì cũng đã từng có chút gì đó lăn tăn về tín hiệu Wi-Fi ở nhà của mình rồi đúng không nào? Thường thì tốc độ quá chậm là chúng ta sẽ biết ngay vì download cái quái gì cũng lề mề, xem phim thì phải đợi lâu ơi là lâu, nhạc thì có mỗi bài bé tí cũng chẳng load xong.

Nhưng cũng sẽ có những trường hợp mà anh em không thể dùng tốc độ để đo được, vì đơn giản là vùng đó đã rớt khỏi tầm phủ sóng của Wi-Fi, chỗ đó có quá nhiều sóng xung đột với hàng xóm, hoặc khi có khi không chẳng hạn.

​

Trong những trường hợp này, bạn hãy cài ứng dụng tên Wi-Fi Analyzer (Android) hoặc XYZ (iOS, đang chưa biết xài app nào trực quan nhất, mời anh em góp ý cho mình). App sẽ cho biết độ mạnh yếu của từng mạng trong khu vực bạn ở (dựa trên địa điểm đang cầm điện thoại). Giả sử bạn chui vô toilet mà thấy tín hiệu của bạn sụt hẳn xuống hay bị giảm nhanh thì nhiều khả năng toilet của bạn chưa được phủ sóng tốt, cần bố trí lại router hoặc mở rộng thêm bằng extender. Công cụ này tuy đơn giản nhưng rất hữu ích, có thể quét cả băng tần 2,4GHz lẫn 5GHz.

Nên xài 2,4GH hay 5GHz, channel số mấy?

2,4GHz và 5GHz là hai băng tần mà Wi-Fi hiện nay đang sử dụng để hoạt động. Trong mỗi băng tần như vậy lại được chia thành các đoạn 20MHz nằm liên tiếp và có phần chồng lên nhau, gọi là từng channel. Mặc định, các nhà sản xuất router thường cài channel cho thiết bị của họ ở channel 1 hay 3, vậy nên ở hai channel này lúc nào cũng đông "dân cư" nhất. Nếu chúng ta đổi sang các channel khác thì sẽ ít bị xung đột với những hộ gia đình khác. Nhìn vào hình bên dưới, bạn sẽ biết được channel 1, 6 và 11 là các channel không bị trùng đè lên nhau ở bất kì đoạn này, vậy nên người ta hay khuyên là hãy set channel cho router về 1, 6 và 11.

​

Sẵn nói luôn vụ 2,4GH và 5GHz. Sóng 2,4GHz có tầm phủ sóng xa hơn nhưng tốc độ không cao bằng 5GHz và tương thích chuẩn 802.11a/g/n, trong khi 5GHz ở chuẩn 802.11n hoặc 802.11ac thì thu hẹp vùng phủ sóng nhưng bù lại tốc độ rất nhanh, phù hợp cho các loại hình giải trí 4K kèm khăn giấy và dầu ăn hoặc để coi phim HD.

Cũng cần lưu ý rằng hiện tại không phải thiết bị nào cũng hỗ trợ 5GHz nên sẽ có một số món cần xài với băng tần 2,4GHz, ví dụ như Chromecast đời đầu, một số smartphone Android / iOS và rất nhiều laptop đời cũ. Nếu bạn có xài những thiết bị này, bạn cần phải thiết lập cho router phát cả 2,4GHz lẫn 5GHz song song nhau. Nếu router không hỗ trợ chạy song song thì bạn đành phải hi sinh băng tần 5GHz để các thiết bị cũ có thể truy cập Internet được.

Cả 2,4GHz và 5GHz đều có thể được cấu hình bằng giao diện control panel của router. Anh em có thể liên hệ với kĩ thuật hay nhà sản xuất để biết thêm chi tiết, còn nếu muốn tự làm thì hãy kiếm phần nào ghi là "Wireless" hay "Wi-Fi" hay "WLAN", tất cả sẽ nằm trong này sẵn. Cách truy cập control panel có thể xem khái quát ở bài này.

Cập nhật firmware

Firmware là hệ điều hành điều khiển router. Cũng giống như các bản cập nhật trên iOS hay Android, firmware của router lâu lâu cũng được cập nhật để sửa lỗi bảo mật, có thể là tăng cả hiệu năng lẫn cường độ và cả độ ổn định nữa. Thế nên định kỳ khoảng 1-2 tháng một lần anh em nhớ vào trang control panel của router và check coi có bản update mới không nhé. Việc này không cần phải làm quá thường xuyên vì bản thân firmware thường đã được viết rất kĩ, không như app hay hệ điều hành cho điện thoại đâu.

Nâng gói cước!

Nhiều khi mạng chậm không chỉ vì Wi-Fi mà do bản chất đường truyền mạng của bạn đó. Lúc này mọi cố gắng sửa Wi-Fi hay nâng cấp lên thiết bị xịn nhất vũ trụ cũng chẳng giải quyết được gì, vì cơ bản đường truyền của bạn chỉ đáp ứng được tốc độ X Mbps thì chỉ dừng ở con số X mà thôi. Đây sẽ là thời điểm hợp lý để bạn cân nhắc nâng cấp gói Internet của gia đình mình. Hiện tại mình thấy FPT và Viettel đang có rất nhiều chương trình khuyến mãi để khuyến khích anh em chuyển sang xài cáp quang, anh em kiểm tra xem thế nào nhé. Như gói 24Mbps nhà mình đang sử dụng chỉ phải trả 220k / tháng mà thôi, trong khi độ ổn định lại rất cao.