Các nghiên cứu gần đây đã phát hiện mức độ đáng báo động của vi nhựa và nano nhựa (Micro & Nanoplastic - MNP) trong não người, làm dấy lên những lo ngại về tác động tiềm tàng đối với sức khỏe con người.
Vi nhựa được định nghĩa là các hạt nhựa nhỏ hơn 5mm, còn nano nhựa với kích thước nhỏ hơn, đã trở thành chất ô nhiễm phổ biến do việc sử dụng nhựa rộng rãi trên toàn cầu. Những hạt này có mặt trong không khí, nước, thực phẩm và thậm chí trong các mô cơ thể con người. Chúng có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe, như tổn thương DNA và thay đổi hoạt động gen, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. Một số hóa chất độc hại như BPA trong vi nhựa cũng góp phần vào nguy cơ này. Ngoài ra, vi nhựa có thể gây rối loạn chức năng các cơ quan quan trọng như gan, thận và phổi. Bên cạnh đó, còn nhiều tác hại khác mà vi nhựa gây ra cho cơ thể con người.
Một nghiên cứu mới đây được công bố trên Nature Medicine đã phát hiện rằng lượng MNP tích tụ ở mức độ cao hơn đáng kể trong não so với các cơ quan khác như gan và thận. Các nhà khoa học đã phân tích các mẫu não từ năm 2024 và nhận thấy rằng chúng chứa lượng nhựa cao gấp 20 lần so với các cơ quan khác, với trung bình 0,5% trọng lượng là nhựa trong một số trường hợp. Các hạt chủ yếu là mảnh polyethylene, một loại nhựa phổ biến được sử dụng trong bao bì.
Nghiên cứu cũng làm rõ con đường mà các hạt vi nhựa xâm nhập vào não. Cụ thể, MNP có thể vượt qua các rào cản sinh học như hàng rào máu-não (BBB), vốn được thiết kế để bảo vệ não khỏi các chất có hại. Trước đây, người ta cho rằng BBB có khả năng lọc hết các hạt hoặc chất độc hại. Tuy nhiên, nghiên cứu này cho thấy ngay cả vi nhựa từ nhỏ đến lớn cũng có thể vượt qua rào cản này. Đặc biệt, việc hít thở được cho là con đường chính để MNP tiếp cận não thông qua hành khứu giác, cung cấp một lối đi trực tiếp từ khoang mũi.
Vi nhựa được định nghĩa là các hạt nhựa nhỏ hơn 5mm, còn nano nhựa với kích thước nhỏ hơn, đã trở thành chất ô nhiễm phổ biến do việc sử dụng nhựa rộng rãi trên toàn cầu. Những hạt này có mặt trong không khí, nước, thực phẩm và thậm chí trong các mô cơ thể con người. Chúng có thể gây ra những tác động nghiêm trọng đến sức khỏe, như tổn thương DNA và thay đổi hoạt động gen, làm tăng nguy cơ phát triển ung thư. Một số hóa chất độc hại như BPA trong vi nhựa cũng góp phần vào nguy cơ này. Ngoài ra, vi nhựa có thể gây rối loạn chức năng các cơ quan quan trọng như gan, thận và phổi. Bên cạnh đó, còn nhiều tác hại khác mà vi nhựa gây ra cho cơ thể con người.
Nồng độ hạt vi nhựa tăng lên đáng kể trong não người
Một nghiên cứu mới đây được công bố trên Nature Medicine đã phát hiện rằng lượng MNP tích tụ ở mức độ cao hơn đáng kể trong não so với các cơ quan khác như gan và thận. Các nhà khoa học đã phân tích các mẫu não từ năm 2024 và nhận thấy rằng chúng chứa lượng nhựa cao gấp 20 lần so với các cơ quan khác, với trung bình 0,5% trọng lượng là nhựa trong một số trường hợp. Các hạt chủ yếu là mảnh polyethylene, một loại nhựa phổ biến được sử dụng trong bao bì.
Nghiên cứu cũng làm rõ con đường mà các hạt vi nhựa xâm nhập vào não. Cụ thể, MNP có thể vượt qua các rào cản sinh học như hàng rào máu-não (BBB), vốn được thiết kế để bảo vệ não khỏi các chất có hại. Trước đây, người ta cho rằng BBB có khả năng lọc hết các hạt hoặc chất độc hại. Tuy nhiên, nghiên cứu này cho thấy ngay cả vi nhựa từ nhỏ đến lớn cũng có thể vượt qua rào cản này. Đặc biệt, việc hít thở được cho là con đường chính để MNP tiếp cận não thông qua hành khứu giác, cung cấp một lối đi trực tiếp từ khoang mũi.

Hàng rào máu não (BBB) thể hiện sự suy giảm khi đánh dấu huỳnh quang (màu đỏ) được tiêm vào máu và đang rò rỉ từ mạch máu (hình tròn ở góc dưới bên phải) vào mô não xung quanh. Nếu hàng rào này bị phá vỡ do chấn thương hoặc bệnh tật, nó có thể dẫn đến sự hoại tử của mô xung quanh.
Điều đáng chú ý là các mẫu não từ những người mắc chứng mất trí nhớ có mức độ MNP cao gấp 3-5 lần so với những người không mắc bệnh. Dù điều này chưa chứng minh mối quan hệ nhân quả rõ ràng, nó cho thấy một liên kết tiềm năng giữa chức năng BBB suy giảm ở bệnh nhân mất trí nhớ và sự tích tụ vi nhựa tăng lên. Nói cách khác, khả năng cao là các hạt vi nhựa có liên quan đến chứng mất trí nhớ ở người. Ngoài ra, nồng độ MNP trong mô não được thu thập đã tăng đáng kể theo thời gian: từ năm 2016 đến 2024, mức độ nhựa trong các mẫu não tăng khoảng 50%. Điều này phản ánh sự gia tăng ô nhiễm môi trường và tác động của nó lên cơ thể con người.
Tác động tiềm tàng đến sức khỏe
Mặc dù tác động đầy đủ của sự tích tụ MNP trong não người vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, một số lo ngại đã được chỉ ra. MNP có thể kích hoạt phản ứng viêm và ảnh hưởng đến quá trình oxy hóa trong mô não, gây tổn thương tế bào và làm gián đoạn chức năng bình thường của não. Từ đó, con người dễ đối mặt với nguy cơ thoái hóa thần kinh.

Ảnh quét não với cách mạch máu và tỉ lệ hạt vi nhựa tăng lên đáng kể trong não
Nhiều nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng việc tiếp xúc với MNP có thể liên quan đến các bệnh thần kinh như Alzheimer bằng cách thay đổi protein như GFAP (glial fibrillary acidic protein), hỗ trợ các quá trình tế bào thần kinh. Bên cạnh tác hại lên não bộ, MNP còn liên quan đến bệnh tim mạch, rối loạn nội tiết và suy giảm miễn dịch.
Vấn đề ô nhiễm môi trường và giải pháp
Những phát hiện trên phản ánh sự gia tăng theo cấp số nhân của ô nhiễm nhựa trên toàn cầu. Hơn 300 triệu tấn nhựa được sản xuất hàng năm, với khoảng 2,5 triệu tấn trôi nổi trên đại dương tính đến năm 2023, cao gấp hơn mười lần so với mức ghi nhận vào năm 2005. Vi nhựa cũng đã được phát hiện trong nhiều môi trường khác nhau như hệ sinh thái biển và không khí trong nhà, dẫn đến việc con người tiếp xúc qua hít thở và tiêu thụ thực phẩm.Quảng cáo

Ô nhiễm nhựa trên toàn cầu đang là một vấn đề lớn cần phải được giải quyết
Chính sự gia tăng này nhấn mạnh sự cần thiết của việc hiểu rõ các tác động lên sức khoẻ mà MNP mang lại. Đồng thời, các biện pháp bảo vệ môi trường cần phải được thực hiện như giảm thiểu sử dụng đồ nhựa dùng một lần hay cải thiện chất lượng không khí trong nhà bằng cách thông gió và dọn dẹp thường xuyên hay sử dụng máy lọc không khí. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng khuyến cáo hạn chế việc sử dụng mỹ phẩm có chứa hạt vi nhựa, đồng thời nên sử dụng các vật liệu thay thế như thủy tinh hoặc thép không gỉ để lưu trữ và chế biến thực phẩm. Cá nhân mình cũng dần sử dụng ly đựng nước cá nhân mỗi khi ra ngoài mua nước thay vì sử dụng nhựa như trước đây. Cuối cùng, các giải pháp sáng tạo cũng đang được khám phá để giảm ô nhiễm vi nhựa môi trường, chẳng hạn như sử dụng vi sinh vật hoặc giun có khả năng phân hủy nhựa.
Nguồn: National Geographic
==***==
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay.
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công ==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP

Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế

Topics: Công nghệ mới