Mình đã không mở Safari trên iPhone trong gần một tuần nay mà chỉ dùng ứng dụng để đọc tất cả nội dung và làm mọi thứ, chính điều này làm mình chợt nghĩ có khi nào app sẽ thay thế hoàn toàn trình duyệt trên di động hay không. Hiện tại thì đa phần mọi người đều kết hợp cả hai - sử dụng trình duyệt để vào một số trang web và dùng app để xem tin tức, thức ăn, mạng xã hội, đủ thứ trên đời.
Thực tế, việc người dùng di động sử dụng app để xem nội dung nhiều hơn là truy cập thông qua trình duyệt là chuyện không quá bất ngờ, bởi app nhanh hơn, có thể là đẹp hơn, và nhiều nhà phát triển nội dung cũng khuyến khích khách hàng tải app của họ về để xem thay vì xem qua trình duyệt. Dễ hình dung nhất là khi các bạn thử dùng Safari hay Chrome vào trang Foody để xem đồ ăn, hoặc là vào Imgur để xem ảnh, các bạn sẽ thấy trang web luôn hiển thị pop-up nhỏ ghi là tải app tương ứng về để xem thêm.
Ngoài ra, những app phổ biến như Facebook, WhatsApp, Zalo,…đều tích hợp khả năng duyệt web ngay bên trong ứng dụng, do đó ta lại không có lý do gì để chuyển qua trình duyệt. Tuy nhiên, tất cả những điều này liệu có đồng nghĩa với việc ứng dụng rồi một lúc sẽ thay thế hoàn toàn trình duyệt hay không? Mình không nghĩ là có, nhưng cứ thử xem app và trình duyệt có những ưu nhược gì nhé.
Tốc độ, sự thông minh và trải nghiệm người dùng
Mình xem đây là ưu điểm lớn nhất của việc truy cập ứng dụng xem thông tin thay vì website. Rõ ràng là thao tác mở app và có ngay thứ mình muốn nhanh hơn khá nhiều so với việc vào trình duyệt và bắt đầu tìm kiếm. Ưu điểm này rất rõ ràng khi các bạn cần đọc tin tức tổng hợp từ nhiều nguồn như các ứng dụng đẩy tin. Hơn nữa, ta sẽ có ngay thứ mình cần khi mở trực tiếp app, thay vì vào trình duyệt và tìm tới nội dung đó.

Facebook và nhiều dịch vụ khác luôn hướng người dùng đến việc cài đặt ứng dụng của họ để cho trải nghiệm tốt hơn, thay vì truy cập bằng trình duyệt di động
Trải nghiệm người dùng bên trong app gần như là tốt hơn hẳn so với việc ta xem trên web, app hỗ trợ các thao tác cảm ứng một cách mượt mà hơn, hướng dẫn sử dụng, gợi ý tính năng cũng như mang lại trải nghiệm đồng nhất hơn. Một số ứng dụng còn tận dụng kết nối không dây, định vị để đẩy thông báo tới người dùng khi họ đến vị trí nào đó (ví dụ bạn ở gần quán Starbucks thì app sẽ gởi thông báo các chương trình khuyến mãi chẳng hạn).
Thậm chí là ngay cả chính Google cũng đã cho ra mắt riêng app Google Search, giờ đây thay vì bạn vào trình duyệt tìm kiếm thì hãy vào thẳng app Google Search để tra cứu thông tin. Tốc độ của cả hai cách là không khác biệt nhiều, nhưng trải nghiệm từ trong ứng dụng Google Search có phần trơn tru và mượt hơn, thao tác để bạn tìm kiếm một kết quả mới cũng nhanh hơn.
Lưu trữ thông tin người dùng
Những ứng dụng thời tiết, là ví dụ, có thể lưu lại vị trí của bạn để đưa ra những nhắc nhở cần thiết (như trời sắp mưa nhớ mang theo dù), hoặc điển hình là Facebook - khi có được quyền truy cập vị trí của người dùng - bạn sẽ thấy khi bạn đi du lịch đến một nơi khác, Facebook sẽ thông báo chào mừng bạn đến đó. Đây là ưu điểm thứ hai của app, nó tương tác với người dùng theo hoàn cảnh, không phải như web một khi bạn tắt thì cũng xong luôn.
Nhiều người sẽ cho rằng đây cũng là mặt trái của app khi nó đòi quyền truy cập thông tin cá nhân quá nhiều, mình không phủ nhận nhưng vấn đề là chúng ta có thể kiểm soát được quyền truy cập của chúng, và chỉ để cho app gợi ý những gì bạn thật sự cần thiết.
Tiết kiệm dữ liệu di động hơn
Theo Darryl Carlton, nhà phân tích ứng dụng từ Gartner, truy cập thông tin từ ứng dụng sẽ tiết kiệm dữ liệu di động hơn so với việc dùng trình duyệt thông thường, mức độ tiết kiệm nhiều hơn đáng kể hay không thì chưa rõ. Lý giải việc này, Carlton cho biết trình duyệt phải thường xuyên tải lại ảnh hoặc các quảng cáo, còn app thì không phải làm việc đó thường xuyên. Đây cũng là điều khiến cho các thao tác ở app mượt mà hơn web khá nhiều .
Vấn đề về dung lượng bộ nhớ
Đây là lợi thế rất lớn cho những ai còn sử dụng các điện thoại phổ thông, hay những smartphone đã cũ, hoặc smartphone gần hết dung lượng bộ nhớ. Điển hình như các máy BlackBerry cũ, một số bạn cho biết vào Facebook web mobile để chat có khi còn nhanh hơn so với app trên thiết bị, lý do là vì app đó chưa tối ưu hoặc còn nhiều lỗi.
Một số bạn khác thì lại không muốn bị mất tập trung, hay sợ bị nghiện một app nào đó. Ví dụ như một vài bạn sợ cứ bấm vào app Facebook mỗi ngày sẽ tốn thời gian, thay vào đó bạn ấy sẽ xoá app đó và khi nào cần thì vào bằng trình duyệt web, việc này cũng mang lại lợi ích to lớn là sẽ tăng thời lượng pin (app Facebook ngốn khá nhiều pin đấy).
Sự rối rắm của hàng tá ứng dụng khác nhau
Thử tưởng tượng mỗi dịch vụ, mỗi website đều yêu cầu bạn nên tải app của họ để có trải nghiệm tốt hơn, bạn sẽ có đến hàng tá ứng dụng trên màn hình smartphone và khi cần tìm một app nào đó thì thật là ác mộng. Đây là vấn đề chung của những ứng dụng nhắn tin OTT: Viber, Zalo, WhatsApp, Telegram, Messenger,…chúng ta có nhiều bạn bè chat ở nhiều nơi khác nhau, và cứ mỗi lần thế là ta phải chuyển qua lại, ước gì có một app có thể tổng hợp được trên mobile nhưng có vẻ là khó.
Progressive Web App (PWA)

Đọc thêm về PWA
So với web app truyền thống, lợi ích của PWA đã quá rõ, nó là cái danh sách mình kể cho anh em nghe ở phía trên. Những thứ đó các trang web truyền thống không thể xài được. Còn so với native app, PWA giúp:
- Chạy ngay không cần cài đặt, dung lượng download ở lần đầu tiên cũng rất ít (down nhanh hơn)
- Không cần phải qua App Store, Play Store mà có thể tìm ngay từ Google hoặc các trang web khác (tính discoverable cao hơn, developer dễ phân phối app hơn, người dùng dễ tiếp cận hơn)
- Hiệu năng tiệm cận với native app cho đa số các tác vụ
- Khi cần update cũng rất nhanh lẹ, thậm chí không cần update qua store luôn
- Có thể chia sẻ nhanh chóng tới đúng trang nội dung chỉ bằng cách copy URL
Trên đó là những lợi ích của việc dùng trực tiếp ứng dụng so với việc ta truy cập bằng trình duyệt, rõ ràng là nội dung trên web vẫn còn nhiều điểm hạn chế so với native app, tuy nhiên chúng ta chưa thể khẳng định app rồi một lúc sẽ thay thế hoàn toàn, đặc biệt là khi dạng ứng dụng nền web như PWA đang được chuộng bởi nhiều nhà phát triển.
Hiện tại thì mình đoán anh em vẫn chọn việc truy cập trực tiếp vào app nhiều hơn là web đúng không? Cái chúng ta cần là tốc độ và trải nghiệm tối ưu, bấm vào là có ngay thứ mình cần không phải tra cứu nhiều, và native app luôn là lựa chọn tốt.
