Một chất độc chiết xuất từ thực vật từ lâu đã được các thợ săn ở châu Phi dùng để săn động vật vừa được các nhà khoa học phát hiện có thể hữu ích trong việc phát triển liệu pháp tránh thai dành cho nam. Hợp chất mang tên ouabain này có khả năng ức chế một enzyme gọi là Na/K-ATPase - đóng vai trò giúp tế bào bơm natri ra ngoài và bơm kali vào trong màng.
Mặc dù quá trình này diễn ra ở hầu hết các loại tế bào song hiệu quả ức chế của ouabain thể hiện tốt nhất ở tế bào tim. Trên thực tế, ouabain được dùng như một loại thuốc điều trị suy tim với khả năng làm giảm nhịp tim. Tuy nhiên từ nhiều thế kỷ trước, người ta đã dùng hợp chất này như một loại chất độc hơn là khai thác công dụng của nó. Qua phân tích, các chuyên gia nhận thấy ouabain có tác dụng ức chế quá trình bơm natri-kali trong các tế bào tinh trùng trưởng thành, khiến cho chúng trở nên "lười biếng" hơn.
Bên trong cơ thể con người cũng có chứa một dạng tự nhiên của ouabain, tất nhiên là ở liều lượng thấp hơn rất nhiều so với thứ có ở đầu mũi tên của những người thợ săn châu Phi. Các nhà khoa học trước đó nhận nhận thấy ở những người nam có hàm lượng ouabain càng cao, khả năng sinh sản của họ càng thấp. Điều đó khiến cho nhóm nghiên cứu ngay lập thức nghĩ rằng ouabain chính là ứng cử viên sáng giá cho sự ra đời của một liệu pháp tránh thai lý tưởng dành cho nam.
Như đã nói, ouabain không phải là thứ có thể tùy tiện sử dụng và nếu vào cơ thể ở liều lượng cao, bạn có thể sẽ mất mạng vì chức năng tim lúc bấy giờ bị phá vỡ. Để giải quyết hiểm họa tiềm tàng này, các nhà nghiên cứu đã tiến hành điều chỉnh cấu trúc của ouabain và tạo ra 3 hợp chất dường như chỉ có tác dụng ức chế quá trình bơm natri-kali trong tế bào tinh trùng. Thử nghiệm trên chuột sống cho thấy hợp chất mới có thể làm chúng trở nên vô sinh trong 3 ngày.
Hiện tại vẫn chưa ghi nhận tác dụng phụ không mong muốn nào ở cả 3 hợp chất nói trên. "Nó chỉ ức chế sự di chuyển của tinh trùng chứ không can thiệp vào sự phát triển của chúng", Gunda Geor, người đứng đầu bộ phận Hóa Dược tại Đại học Minnesota và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết. Geor và các cộng sự của cô cho rằng những phát hiện của họ chỉ mới là tiền đề cho một liệu pháp và vẫn còn cả một chặng đường dài phía trước. Nhóm chia sẻ họ kỳ vọng sẽ sản xuất thành công một loại thuốc có thể được dùng để thử nghiệm lâm sàng trên cơ thể người trong vòng 5 năm tới.
