Microsoft Store trên Windows 10? Mình thì vẫn sử dụng rất nhiều ứng dụng dạng này mỗi ngày nhưng không nhiều trong số chúng hoạt động ổn định như phiên bản Win32. Khi mà lượng ứng dụng Win32 vẫn quá lớn, Microsoft cũng đã chính thức hỗ trợ ứng dụng Win32 trên Microsoft Store thì tương lai của ứng dụng UWP đang rất xám xịt. Tuy nhiên, đây lại là tin vui đối với cả giới phát triển lẫn người dùng Windows.
Universal Windows Platform - giấc mơ một ứng dụng chạy trên mọi thiết bị thuộc hệ sinh thái Microsoft:
Microsoft từ thời Windows 8 đã mơ về một tương lai trong đó ứng dụng Windows sẽ có thể chạy trên nhiều loại thiết bị, nhiều nền tảng thuộc hệ sinh thái Microsoft như máy tính, điện thoại, máy chơi game Xbox hay HoloLens, kính thực tế ảo Mixed Reality sau này. Thời điểm đó Microsoft còn theo đuổi thị trường di động với Windows Phone và những ứng dụng "Metro" (tên gọi quen thuộc của ứng dụng Universal bây giờ) được xem là giải pháp để lấp đầy kho ứng dụng Windows Store lúc đó còn rất trống trải. Tuy nhiên, Windows Phone đã chết, thứ Microsoft còn chỉ là Windows trên máy tính cùng với 2 nền tảng đặc thù là Xbox và HoloLens. Các ứng dụng UWP hiển nhiên khó có thể so bì về mặt tính năng do hạn chế về API so với ứng dụng Win32. Vì vậy Microsoft đã quyết định cho phép các nhà phát triển game đưa các tựa game Win32 truyền thống lên Microsoft Store - một dạng phát hành giống như Steam mà không phải làm lại game theo dạng UWP.
Phil Spencer - phó chủ tịch điều hành mảng Gaming của Microsoft cho biết: "Chúng tôi nhận ra rằng Win32 vẫn là định dạng ứng dụng mà các nhà phát triển game yêu thích để phát triển game và người dùng cũng thích chơi game Win32 hơn do đó Microsoft Store trên Windows sẽ hỗ trợ hoàn toàn các tựa game Win32. Điều này sẽ mở ra nhiều tùy chọn cho nhà phát triển lẫm game thủ, cho phép họ tùy biến và kiểm soát những gì họ kỳ vọng trên hệ sinh thái game Windows mở."
Đây là thay đổi lớn nhất trên kho ứng dụng Microsoft Store dành cho Windows 10 xưa nay bởi game là một trong những dạng ứng dụng phổ biến nhất đang được người dùng tải về trên các kho ứng dụng nói chung. Trước đây giới phát triển bị bắt buộc phải phát hành các tựa game cho Windows 10 dựa trên nền tảng UWP và dĩ nhiên nó không mang lại tính tùy biến cao như các nền tảng phát hành game truyền thống khác như Steam dù đã trải qua nhiều năm phát triển.
Bản thân Microsoft cũng đang muốn rời nền tảng này. Bằng chứng cụ thể nhất là việc làm mới hoàn toàn trình duyệt Edge, không chỉ đổi sang Chromium, trình duyệt này là một ứng dụng Win32 truyền thống thay vì UWP. Edge mới cài đặt bằng file .exe thông thường nên nó có thể chạy trên Windows 7/8. Trong bài viết: "Microsoft đã quyết định bỏ Edge cũ, làm mới hoàn toàn dựa trên Chromium như thế nào?", giám đốc mảng Windows - Joe Belfiore thừa nhận rằng UWP là "cơn gió ngược" (ý nói trở ngại) đối với Edge. Anh nói: "UWP không tồi nhưng UWP không phải là một nền tảng 35 tuổi (so sánh với Win32) với một số lượng khổng lồ ứng dụng đã được phát triển."
Giới phát triển ứng dụng phải chọn: UWP cho Windows 10 hay Win32 cho mọi phiên bản Windows?
UWP có những giới hạn khiến các ứng dụng Universal bị giới hạn theo và hiển nhiên đây là điều giới phát triển ứng dụng phía thứ 3 không mong muốn. Họ thường phải quyết định chọn giữa ứng dụng UWP cho Windows 10 hay một ứng dụng Win32 truyền thống có thể chạy trên Windows 7/8 và 10. Microsoft vẫn từng bước mở rộng định nghĩa của UWP nhằm giúp các nhà phát triển đóng gói lại ứng dụng Win32 (thông qua dự án Centennial) từ đó đưa lên Microsoft Store nhưng điều này cũng phản ánh rằng ý tưởng ban đầu về ứng dụng Metro (giờ là UWP) có thể chạy trên máy tính, điện thoại, Xbox và HoloLens đã không còn phù hợp nữa, nhất là khi Windows Phone bị khai tử.
Anh em còn nhớ Office Mobile? Phiên bản UWP của bộ Office với giao diện thân thiện với màn hình cảm ứng - Microsoft đã tạm ngưng phát triển phiên bản này, chuyển hướng đầu tư sang Office nền web và các phiên bản cho iOS, Android và desktop. Office là bộ ứng dụng được ứng dụng sớm nhất triết lý UWP của Microsoft và cũng là một ví dụ minh chứng cho việc các ứng dụng đòi hỏi nhiều tính năng, chuyên nghiệp vẫn có thể được chuyển đổi thành UWP.
Sau cùng thì Microsoft đã biết lắng nghe mong muốn của giới phát triển ứng dụng và game khi giờ đây hãng không còn bắt buộc phải đóng gói lại hay phát triển lại ứng dụng/game theo kiểu UWP mới được phát hành trên Microsoft Store. Theo một vị giám đốc của Microsoft thì những tính năng hay của nền tảng UWP đang được công ty tách ra và cung cấp cho các nhà phát triển. Trong tương lai thì những ứng dụng viết cho Windows chỉ đơn thuần được gọi là Windows app.
Việc hỗ trợ các nhà phát triển game đưa game Win32 truyền thống lên Microsoft Store là tin vui đối với đơn vị phát triển lẫn người dùng Windows. Chúng ta sẽ sớm thấy nhiều tựa game nổi tiếng xuất hiện trên Microsoft Store.
Microsoft Store vẫn đang tràn ngập ứng dụng rác và Microsoft vẫn đang chật vật thu hút các nhà phát triển. Với thay đổi nói trên thì Microsoft sẽ làm hài lòng những ông lớn khó tính như Tim Sweeney - giám đốc điều hành Epic Games. Trước đó Sweeney từng đả kích Microsoft về chiến thuật UWP bằng những từ ngữ như độc quyền, cạnh tranh không lành mạnh bởi Microsoft buộc các nhà phát triển phải phát hành ứng dụng qua Microsoft Store dưới dạng UWP. Hãng thậm chí còn tạo ra các phiên bản Windows 10 S (S Mode) hay trước đó là Windows RT (chết yểu) chỉ có thể chạy các ứng dụng UWP.
Giờ đây khi quay lại ủng hộ Sweeney và động thái tiếp tục đưa các tựa game từ Microsoft Studio lên Steam thì đây là tín hiệu tốt cho thấy Phil Spencer đang muốn thay đổi nhiều hơn về game trên Windows chứ không chỉ riêng Xbox.
Một điều quan trọng nữa là việc cho phép game Win32 phát hành trên Microsoft Store cũng mở đường cho các ứng dụng Win32 thông thường lên kho ứng dụng này. Dù không nói chi tiết nhưng có thể hình dung trong thời gian tới chúng ta có thể tải về Photoshop, Lightroom ngay từ Microsoft Store.
Thế nhưng điều này cũng dấy lên nhiều câu hỏi! Microsoft sẽ kiểm duyệt ra sao với các ứng dụng Win32 để đảm bảo nó an toàn khi tải về. UWP ngoài việc có thể chạy trên nhiều thiết bị thì nó cũng là một giải pháp giúp Microsoft đơn giản hóa quá trình kiểm duyệt và bảo vệ người dùng. Ứng dụng Win32 phức tạp hơn và thường là miếng mồi ngon của tin tặc khi muốn tấn công Windows.