Đồng tiền Libra của Facebook: ước mơ chuyển tiền cũng dễ như gửi tin nhắn

Facebook giới thiệu một đồng tiền số mới tên Libra đã được đồn đại từ mấy tháng rồi nên cũng không phải là quá bất ngờ, nhưng cái đáng kinh ngạc đó là sự hỗ trợ đằng sau của nhiều tổ chức tài chính lớn, cùng với đó là giấc mơ của Facebook trong việc vận hành một nền tảng tài chính được sử dụng bởi hàng tỉ người trên khắp toàn cầu. Nó có thể thay đổi cách người ta chi tiêu và tiếp cận với các dịch vụ tài chính một cách căn bản, như cách mạng xã hội Facebook đã thay đổi cách mọi người có thể nói chuyện được với nhau vậy.

Đồng Libra và lý do ra đời

Tóm tắt một chút, đồng tiền này được gọi là Libra, ví chứa tiền này gọi là Calibra. Calibra cũng là một công ty mới được thành lập để tập trung về việc xây dựng các dịch vụ tài chính và phần mềm dựa trên công nghệ blockchain. Nhìn sơ qua, Calibra trông có vẻ giống các đơn vị cung cấp dịch vụ thanh toán, như kiểu MoMo, ZaloPay, Google Pay, Apple Pay... Tuy nhiên, Calibra có nền là Facebook, có số lượng khách hàng tiềm năng cực lớn nên việc phổ cập các dịch vụ tài chính sẽ dễ dàng hơn rất nhiều so với những tổ chức tài chính truyền thống.

Chưa hết, Calibra và đồng Libra còn có thể tích hợp được với WhatsApp, Messenger, Instagram và Facebook, có mở cả API để bên thứ 3 cùng kết nối vào, nên tiềm năng của nó lớn hơn rất rất nhiều. Với tiềm năng tài chính và lượng người dùng khổng lồ trong tay, Facebook có thể làm được nhiều thứ mà chúng ta không thể tưởng tượng ra được.

Mục tiêu trước mắt của Calibra là phát triển và ra mắt ví tiền ảo của mình, nó sẽ được tích hợp với các sản phẩm nói trên của Facebook. Facebook cũng lập ra Hiệp hội Libra Association, trong đó có Uber, Lyft, eBay, PayPal, Mastercard, VISA và nhiều công ty công nghệ, quỹ đầu tư, dịch vụ tài chính khác. Những công ty lớn này đều có quyền quyết định tương tự Facebook trong việc phát triển Libra. Bằng cách này, Facebook có thể nói rằng họ không kiểm soát hay sở hữu đồng tiền nay hay sở hữu mạng lưới của nó nên trông có vẻ độc lập hơn.

​

Đây cũng là một điểm khác biệt của Libra so với nhiều đồng tiền ảo khác. Các đồng khác như Bitcoin, Etherium, Bitcoin Cash... không được sự ủng hộ mạnh mẽ của nhiều công ty, đơn vị lớn như thế này nên khả năng thanh toán hạn chế hơn, số người (dám) sử dụng cũng ít hơn, tốc độ chấp nhận của thị trường cũng chậm hơn. Nhờ sự vững chắc về nền tảng nên Libra được xem như là một stable coin - một đồng tiền ổn định.

Trước mắt để mua Libra thì bạn có thể dùng các tài khoản ngân hàng của mình, sau này có thể dùng tiền mặt mua Libra tại các điểm dịch vụ ở ngoài đời, thậm chí trong tương lai có khi còn có cả những quầy "thu đổi ngoại tệ" để bạn mua bán Libra. Việc làm sao để có Libra sẽ là câu hỏi mà chúng ta phải chờ Facebook phát triển thêm thì mới có câu trả lời rõ ràng, giờ vẫn còn quá sớm.

Facebook trở thành ngân hàng số

Với Libra trong tay, bạn có thể tưởng tượng Facebook sẽ giống như một ngân hàng. Facebook có thể đứng ra cho vay, làm các dịch vụ tín dụng, chuyển tiền, thanh toán, thương mại... Facebook lại nắm trong tay hành vi của bạn, bạn đi đâu, làm gì, thích gì, lương lậu ra sao Facebook cũng nắm được nên họ có thể quyết định cho bạn vay hay không, bao nhiêu tiền, bạn có phải là kẻ lừa đảo hay không, bạn nên được chuyển tiền hay không... Quyền lực về data này kinh khủng, các ngân hàng và dịch vụ tài chính không thể đọ lại ngay cả khi họ có nỗ lực đi cào data từ Facebook về.

​

Kevin Weil, phó chủ tịch sản phẩm của Calibra, nói rằng tính năng ví tiền sẽ có mặt trong Facebook Messenger và WhatsApp vì hiện tại có hơn 1 tỉ người đang xài hai app này, ngoài ra nó cũng có app riêng cho iOS và Android (tiện cho những ai không dùng Facebook). Tính năng của Calibra sẽ có 2 cái chính:

• Giữ tiền của bạn một cách an toàn, và miễn phí
• Cho phép bạn chuyển tiền (thanh toán) tới bất kì ai trên thế giới với phí chuyển chỉ bằng 1 phần nhỏ xíu so với phí chuyển tiền quốc tế hiện nay

Một trong những thị trường mà Libra nhắm tới là các quốc gia đang phát triển, nơi không nhiều người dân có tài khoản ngân hàng hay thẻ tín dụng (nên các ví điện tử, PayPal hay các dịch vụ nhận tiền online không thể dùng được với nhóm người này). Facebook đã làm khảo sát về người dùng WhatsApp ở những quốc gia này và nhận thấy rằng người dùng thường hay chụp hình biên lai chuyển tiền rồi gửi cho người khác. Một số người còn dùng hình ảnh này để nhận tiền xuyên biên giới nữa kìa.

Tuy nhiên việc này phiền phức, khó sử dụng và cũng đắt đỏ nữa. "Vì sao bạn phải chi nhiều tiền để được chuyển tiền?" Đó là cái Facebook muốn giải quyết. "Chúng tôi muốn gửi tiền phải dễ như gửi tin nhắn".

An toàn, định danh được, và nhiều người sử dụng

Để giao dịch trở nên an toàn và không thể bị chỉnh sửa, Facebook sử dụng công nghệ Blockchain để vận hành đồng Libra. Bạn cũng sẽ phải xác minh danh tính của mình khi sử dụng Libra để tránh tiền trạng rửa tiền và các tội phạm tiền tệ khác. Tất nhiên một công ty khác có thể xây dựng nên ví Libra nặc danh, nhưng đó là chuyện của họ. Còn Facebook thì họ phải giữ danh tiếng của mình và tránh các rắc rối pháp lý.

Weil giải thích rằng ví Calibra sẽ yêu cầu bạn đăng kí với chứng minh thư hoặc một giấy tờ nào đó do nhà nước cấp. Facebook và ví Calibra cam kết không chia sẻ các dữ liệu tài chính của người dùng hay lịch sử giao dịch với các nhà quảng cáo. Dữ liệu Facebook cũng sẽ nằm riêng với dữ liệu của Calibra.

Vậy có nghĩa là Facebook không thể hưởng lợi được từ quảng cáo, vậy họ sẽ kiếm lời từ phí giao dịch chăng? Weil nói cũng không phải, Facebook đang muốn giảm phí chuyển tiền và phí giao dịch ở mức thấp nhất có thể. Facebook không có ý định tính phí nếu bạn chuyển tiền từ người này sang người khác, với các doanh nghiệp thì có thể sẽ tính một lượng phí nhỏ, nhưng cũng chỉ tính phí ở mức đủ để vận hành bộ máy chống lừa đảo và hoàn tiền khi cần mà thôi.

​

Mục tiêu thật sự của Facebook là làm cho đồng Libra "nổi tiếng" đến mức công ty nào trên thế giới cũng muốn dùng Libra. Đó là lý do Visa, Mastercard tham gia bởi họ có thể thuyết phục hàng triệu điểm thanh toán trên thế giới chấp nhận dùng Libra. Các công ty như Uber, Lyft thì giúp người dùng làm quen với Libra thông qua dịch vụ gọi xe của họ. "Những người trước đây chỉ có thể thanh toán bằng tiền mặt giờ bỗng nhiên có ngay một loại tiền số trên điện thoại của mình".

Việc Libra thành công và được chấp nhận rộng rãi sẽ có tác động tích cực tới mọi người. "Bạn sẽ có hàng tỉ khách hàng cho dịch vụ online mà bạn xây dựng. Các doanh nghiệp vận hành bằng tiền mặt giờ có thể chuyển sang dùng Libra để tiết kiệm chi phí, tăng độ an toàn và không phải bảo quản tiền mặt. Những ai không có tài khoản hay thẻ ngân hàng để chạy quảng cáo trên Facebook thì cũng có ngay một phương thức thanh toán, đây cũng là một cái lợi với việc kinh doanh của Facebook".

Libra sẽ tồn tại song song với các đồng tiền ảo khác, nhưng giá trị của nó không phải à nó có giá ngang với bao nhiêu đô la hay euro, mà ở việc nó sẽ được dùng để thanh toán cái gì.

Tham khảo: The Verge​