Amazon và Google thừa nhận có nghe các đoạn thu âm giọng nói của người dùng.

Alexa và Google Assistant bắt đầu xuất hiện trong các thiết bị điện tử thông minh có tích hợp microphone, người dùng tự hỏi ngoài 2 trợ lý ảo này thì còn ai nữa sẽ nghe được thông tin của mình. Amazon và Google cách đây không lâu đã thừa nhận có liên kết với "những bên liên quan" để nghe và phân tích các clip âm thanh của người dùng (đã được nặc danh) chỉ nhằm nâng cao khả năng phục vụ cho trợ lý ảo. Các thiết bị và dịch vụ chắc chắn sẽ cần đến thông tin của người dùng để có thể làm việc tốt nhất, tuy vậy câu hỏi mà người dùng đặt ra là thông tin đó sẽ không các hãng khai thác như thế nào, được bảo vệ ra sao và liệu có bị bán cho bên thứ 3 hay không.

Để trả lời cho câu hỏi này, Amazon khẳng định các thông tin được thu thập từ người dùng chỉ nhằm "giúp nâng cao khả năng nhận diện giọng nói và hiểu ngôn ngữ để Alexa có thể cung cấp chất lượng dịch vụ tốt nhất". Cũng theo Amazon, các thông tin từ người dùng "sẽ được bảo mật nhiều lớp và hạn chế truy vấn, cũng như luôn được lưu trữ trong điều kiện an toàn nhất nhằm tránh rò rỉ thông tin". Google cũng trấn an khách hàng với khẳng định rằng "các clip thu âm chỉ sẽ được dùng để hoàn thiện khả năng hồi đáp bằng giọng nói của trợ lý ảo".



David Monsees, thuộc ban quản lý sản phẩm của Google Search, viết trên blog của mình như sau: "Google hợp tác cùng các chuyên gia ngôn ngữ trên toàn thế giới nhằm phát triển và hoàn thiện khả năng ngôn ngữ cho Google Assistant, từ đó giúp nâng cao trải nghiệm sử dụng của khách hàng". Google còn cho biết thêm rằng chỉ khoảng 0.2% các clip âm thanh được sử dụng để nghe và phân tích, và dĩ nhiên không kèm theo thông tin khách hàng. Ngoài ra, các clip âm thanh từ người dùng cũng "sẽ chỉ được lược dịch những gì có liên quan đến Google, không bao gồm các âm thanh nền hay tiếng động xung quanh".

Có thật là chỉ 0.2%?

Câu trả lời này nói chung khá mù mờ do nó không đề cập gì đến điều mà người dùng đang thắc mắc, đó là liệu Google còn có mục đích gì khác khi nghe các clip thu âm của người dùng từ loa Google Home hay app Google Assistant hay không. Và liệu ngoài những "chuyên gia ngôn ngữ" và các nhân viên của Google, liệu còn có ai nữa sẽ có thể nghe các clip âm thanh này?

Trong chính sách quyền riêng tư của Google có nội dung như sau:

"Chúng tôi hạn chế các thông tin khách hàng chỉ có thể truy cập bởi nhân viên của Google và các bên cần đến thông tin đó để xử lý. Bất cứ ai có quyền truy cập các thông tin này đều phải tuân thủ các nghĩa vụ bảo mật và có thể bị kỷ luật hoặc bị cấm nếu không đáp ứng các nghĩa vụ này".

Amazon cũng ghi trong phần Những câu hỏi thường gặp như sau:

"...chúng tôi sử dụng các yêu cầu của người dùng để Alexa có thể học hỏi và cải thiện khả năng nhận biết và hiểu ngôn ngữ. Càng nhiều thông tin được sử dụng thì Alexa sẽ càng làm việc hiệu quả hơn. Sử dụng các clip thu âm từ nhiều nhóm người dùng khác nhau cũng đảm bảo Alexa sẽ có thể làm việc tốt nhất với hầu hết mọi người".



Phát ngôn viên của Amazon cũng nói rằng "chỉ 1 phần nhỏ trong khoảng 1% clip thu âm giọng nói của khách hàng được truy vấn sử dụng nhằm nâng cao trải nghiệm Alexa cho chính khách hàng". Với câu hỏi ngoài Amazon ra còn có ai truy cập các thông tin này hay không, Amazon trả lời chắc nịch: "Không ai cả".

Vậy còn các bên thứ ba thì sao? Thông tin giọng nói của người dùng có bị chia sẻ hay không?

Google



Trong 1 trang cam kết điều khoản dịch vụ của Google Nest, người đọc có thể tìm thấy các cam kết như sau:

"... chúng tôi cam kết đối với những thiết bị gia dụng và dịch vụ, các đoạn thu video, audio và thông tin thu thập từ cảm biến sẽ không được sử dụng cho mục đích quảng cáo, cũng như cá nhân hóa quảng cáo với từng người dùng. Tuy nhiên khi tương tác với trợ lý ảo, thông tin của khách hàng có thể sẽ được sử dụng để cá nhân hóa quảng cáo".

Các cam kết trong đoạn viết trên rất mâu thuẫn với nhau và người dùng không thể biết được chính xác Google sẽ làm gì với thông tin của mình. Việc cá nhân hóa quảng cáo không được thừa nhận rõ ràng là có hay không mà chỉ nói kiểu chung chung. Ngay sau đó, trang này đưa thêm đường link dẫn đến cam kết chung cho các dịch vụ của Google như sau:



"Chúng tôi không chia sẻ thông tin khách hàng cho các bên quảng cáo mà không có sự cho phép. Ví dụ nếu bạn nhìn thấy quảng cáo của shop nào đó và nhấn vào nút "Call", chúng tôi sẽ kết nối cuộc gọi và có thể chia sẻ số điện thoại của bạn với shop đó".

Điều này có liên quan gì đến khả năng thu âm của Google Assistant? Thông tin của tôi cuối cùng sẽ được lưu trữ nặc danh hay không? Và thông tin đó có thể bị chia sẻ đến các bên quảng cáo khác hay không?

Google trả lời như sau: "Chúng tôi có thể sử dụng các tương tác của bạn để cá nhân hóa quảng cáo, tuy nhiên không bao giờ cung cấp chúng cho bên thứ ba nào khác. Các tương tác này bao gồm các câu hỏi cho Google Assistant cũng như những sở thích liên quan đến tương tác đó. Tuy nhiên trong những trường hợp đặc biệt chúng tôi sẽ cung cấp thông tin của bạn cho bên thứ ba. Điều này có thể được tham kháo trong chính sách bảo mật chung của Google".

Vấn đề ở đây là chính sách bảo mật của Google chỉ đề cập chung chung mà không có điều khoản riêng cho từng thiết bị hay dịch vụ. Để trấn an người dùng, Google nói thêm: "Quyền lợi của người dùng rất quan trọng đối với chúng tôi. Bạn có thể tham khảo các tùy chọn của Google và điều chỉnh những quảng cáo mà mình muốn xem, trong đó có cả việc tắt cá nhân hóa quảng cáo".

Amazon

Phát ngôn viên Amazon cho biết: "Clip âm thanh của người dùng sẽ không được chia sẻ với bên thứ ba. Nếu bạn sử dụng 1 dịch vụ bên thứ ba thông qua Alexa, chúng tôi sẽ trao đổi các thông tin đó để họ cung cấp dịch vụ. Ví dụ nếu bạn tương tác với 1 Alexa Skill, chúng tôi sẽ cung cấp nội dung bạn yêu cầu (không phải clip âm thanh) cho Skill để Skill đó có thể phản hồi phù hợp".



Trong trang điều khoản dịch vụ của mình (khá ngắn gọn, khoảng 400 từ), Amazon không hề nhắc đến việc những ai sẽ có thể truy cập và sử dụng clip âm thanh của người dùng, ngoài ra cũng không ghi rõ là thông tin người dùng có bị chia sẻ cho bên thứ ba hay không. Trang Những câu hỏi thường gặp (FAQ) cũng không hề đề cập đến việc thông tin của người dùng sẽ được xử lý như thế nào. Hữu dụng hơn 1 chút là trang điều khoản bảo mật với 1 phần ngắn về "Alexa internet" liệt kê những loại thông tin mà Alexa sẽ thu thập. Trang này dĩ nhiên cũng không đề cập đến việc thông tin khách hàng có bị chia sẻ hay không.

Trang này còn ghi: "Đôi khi chúng tôi sẽ lựa chọn vài nhóm khách hàng thay mặt cho các đơn vị kinh doanh. Khi thực hiện điều này, chúng tôi không cung cấp tên và địa chỉ của khách hàng cho doanh nghiệp đó".



Phát ngôn viên của Amazon cho biết thêm: "Trải nghiệm Alexa cũng tương tự với những gì người dùng nhìn thấy trên website của Amazon hoặc Amazon app. Ví dụ nếu bạn mua 1 món hàng náo đó, thông tin này sẽ được sử dụng để cá nhân hóa quảng cáo, giúp bạn tiết kiệm được thời gian hơn khi tìm kiếm những mặt hàng tương tự. Người dùng vẫn có thể tắt tính năng cá nhân hóa quảng cáo nếu muốn".

Thế thì có nên vứt hết đi không?

Làm vậy thì hơi quá. Dĩ nhiên chẳng ai muốn nhà mình ngập tràn những thiết bị có thể thu thập thông tin cá nhân, bù lại nếu bạn cảm thấy việc chia sẻ thông tin (cho hãng mà mình tin cậy) là điều chấp nhận được để đổi lại sự thoải mái trong cuộc sống thì hãy làm thế. Điều gì cũng có sự bù trừ, chắc bạn cũng hiểu.

Hiện tại, hướng suy nghĩ đúng đắn nhất là cứ cho rằng khi bạn ra lệnh với trợ lý ảo thì sẽ có người nào khác nghe được lệnh đó trong tương lai. Các công ty và dịch vụ sẽ luôn thu thập thông tin người dùng ở 1 giới hạn nào đó, hay trong 1 số trường hợp là không giới hạn. Điều này nói chung làm lợi cho họ chứ không phải cho người dùng.



Thật ra thì việc rò rỉ thông tin khá là khó xảy ra. Các clip âm thanh đa phần chỉ là những lệnh hàng ngày mà người dùng yêu cầu trợ lý ảo, ví dụ như tắt đèn hay chơi nhạc, và các thông tin này thực sự là vô thưởng vô phạt, hoặc ít ra là không ảnh hưởng quá nhiều nếu có thể bị lộ. Trong tương lai, Google và Amazon cần phải cập nhật rõ ràng hơn các điều khoản bảo mật của mình để tránh gây nhầm lẫn cho khách hàng. Có thể các hãng sợ làm vậy sẽ khiến người dùng e dè và mất đi khách hàng tiềm năng, tuy nhiên vẫn tốt hơn là nói 1 đằng mà làm 1 nẻo.

Nguồn cnet
​