Nếu có dịp trò chuyện với Andreas Koukorinis, người sáng lập hãng cá cược Stratagem (Anh), bạn sẽ phải quên đi ý nghĩ cho rằng bóng đá là một trong số những sự kiện có thể dễ dàng dự đoán nhất trên hành tinh. "Thời gian diễn ra ngắn, có thể lặp lại và cũng có những quy tắc cố định", Koukorinis nói. "Vì thế, nếu bạn theo dõi 1.000 trận đấu, sẽ có những khuôn mẫu mà bạn có thể trích xuất được".
Công ty do Koukorinis thành lập được ra đời với sứ mệnh rất đơn giản: tìm ra những kiểu mẫu này và kiếm tiền từ chúng. Stratagem thực hiện việc này bằng cách bán dữ liệu thu thập được cho các tay cờ bạc chuyên nghiệp, người đặt cược thuê hoặc cũng có thể họ tận dụng những thông tin đó và tự mình đi cược. Stratagem hiện đang gây quỹ số tiền 32 triệu USD cho các lần cá độ này, xem nó như một sự thay thế đầu tư cho quỹ phòng hộ truyền thống. Nói cách khác, Stratagem hy vọng những người giàu có sẽ cho công ty tiền của họ. Công ty sau đó sẽ mang số tiền này đi cá cược với sự hỗ trợ của các dữ liệu độc quyền do họ thu thập được. Nếu mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch, đôi bên đều sẽ nhận được một chút lợi nhuận.
Tuy câu chuyện này nghe có vẻ quen thuộc, nhưng Stratagem có bí quyết riêng của họ: trí thông minh nhân tạo.
Ở thời điểm hiện tại, công ty vẫn đang sử dụng các đội ngũ phân tích rải rác khắp toàn cầu để báo cáo cho trung tâm chính thông tin về các giải đấu thể thao mà họ sẽ đặt cược. Thông tin này được kết hợp với dữ liệu chi tiết về tỷ lệ cược của các tay thầu cá cược khác nhau nhằm giúp Stratagem vượt qua các đối thủ ở mức trung bình. Nhưng trong tương lai, công ty muốn thay thế con người bằng máy tính trong việc thực hiện các phân tích. Máy học (machine learning) hiện được dùng để phân tích một số dữ liệu mà hãng có được (chẳng hạn như thời gian tốt nhất để đặt cược), nhưng bên cạnh đó, Stratagem cũng đang phát triển các công cụ AI với khả năng phân tích các sự kiện thể thao trong thời gian thực, thu thập các dữ liệu giúp dự đoán đội nào sẽ giành chiến thắng.
Andreas Koukorinis, người sáng lập Stratagem.
Stratagem sử dụng mạng thần kinh sâu (neural networks) - công nghệ đang làm mê hoặc các công ty lớn nhất của thung lũng Silicon để thực hiện nhiệm vụ này. Đây được xem là lựa chọn tối ưu bởi công cụ đó rất phù hợp cho việc phân tích các kho dữ liệu khổng lồ. Trong trường hợp này chính là những gì thu được sau vô số trận đấu. Phần mềm của công ty hiện đang học hỏi từ những đoạn phim thể thao kéo dài hàng ngàn giờ để biết được đâu là thắng, đâu là thua, và mục đích cuối cùng là tạo ra một trí thông minh nhân tạo có thể xem hàng loạt các sự kiện thể thao khác nhau cùng lúc trên truyền hình trực tiếp, sau đó sử dụng những hiểu biết của nó để đưa ra phán đoán.
Để đạt được mục tiêu đó, Stratagem hiện đã bắt đầu tiến từng bước nhỏ về phía trước. Họ đang tập trung vào một vài môn thể thao (như bóng đá, bóng rổ hay quần vợt) cũng như một số chỉ số (như khả năng ghi bàn trong bóng đá). Tại trụ sở chính của công ty ở London, có khoảng 30 nhân viên làm việc, trong đó bao gồm cả những người từng làm trong lĩnh vực ngân hàng và các lập trình viên. Trên màn hình được họ theo dõi, bạn có thể thấy hình ảnh của những trận bóng đá với các ô vuông vuông quanh từng đối tượng khác nhau, tương tự như những gì có trong một phòng phát triển xe tự hành. Nhưng thay vì làm nổi bật các biển báo hay người đi bộ trên đường, máy tính sẽ vẽ các ô vuông này xung quanh Zlatan Ibrahimović khi anh ta đang tiến đến khung thành và vượt qua các hậu vệ của đối phương.
Trong quá trình xem các trận đấu, AI liên tục theo dõi quả bóng và các cầu thủ đồng thời xác định họ đang chơi cho đội nào thông qua màu của đồng phục. Các đường pitch cũng được AI làm nổi lên và tất cả những dữ liệu này sẽ được chuyển thành một bản đồ 2D. Từ đây, máy tính sẽ phân tích mọi thứ sau đó xác định cơ hội ghi bàn.
"Bóng đá là một trò chơi có tỷ số thấp và bạn cần tập trung vào các chỉ số này để đưa ra dự đoán", Koukorinis nói. "Nếu có một pha dứt điểm cách khung thành 27 mét với 11 người đang đối mặt với các tiền đạo, và mọi thứ kết thúc bằng một bàn thắng, vâng, trông nó thật ngoạn mục trên TV, nhưng điều đó không hề khiến chúng tôi cảm thấy phấn kích. Bởi vì nếu bạn lặp lại tình huống đó 100 lần thì kết quả sẽ không giống nhau. Nhưng nếu bạn có Lionel Messi chạy xuống và mặt đối mặt với thủ môn, tỷ lệ có bàn thắng lên đến 80%. Chúng tôi nhìn vào những gì tạo ra tình huống đó. Chúng tôi cố gắng tìm ra sự ngẫu nhiên, và ghi nhận phong độ của các đội đang thi đấu, điều này tạo ra các cơ hội ghi bàn".
Liệu việc lấy cơ hội ghi bàn để xếp hạng cho các đội bóng có phải cách tốt nhất hay không vẫn còn là điều khó nói. Stratagem cho biết đó là thước đo phổ biến với các tay cờ bạc chuyên nghiệp, nhưng công ty vẫn cân nhắc nó với nhiều yếu tố khác trước khi quyết định đặt cược. Stratagem cũng lưu ý rằng xác suất được đưa ra bởi AI không phải lúc nào cũng khớp với những gì được phân tích bởi con người. Ngay bây giờ, mức độ chính xác của máy tính vào khoảng 50%. Mặc dù vậy, công ty cho biết mô hình cá cược hiện tại (mà họ đang phát triển cho trò bóng đá, bóng rổ và cả quần vợt) vượt trội hơn so với mặt bằng chung, dù họ không chia sẻ những con số cụ thể.
Hiện tại, Stratagem tạo ra hầu hết dữ liệu về các cơ hội ghi bàn và những số liệu khác theo cách cũ: sử dụng một nhóm gồm 65 nhà phân tích và các báo cáo chi tiết từ họ. AI của công ty sẽ sớm tự động hoá một số quy trình này và tăng tốc độ đưa ra kết quả lên đáng kể. (Mỗi báo cáo hiện mất khoảng 3 tiếng để viết bởi một nhà phân tích). Tuy nhiên, một số công đoạn thu thập dữ liệu vẫn dựa vào con người.
Một nhiệm vụ then chốt mà các đơn vị của công ty phải xác định được chính là đội hình thi đấu của đội bóng trước khi thông tin này chính thức được công bố. Có được thông tin này không phải chuyện dễ dàng. Bạn cần tìm nguồn tin ở các câu lạc bộ, gầy dựng mối quan hệ và cần tìm đúng người có thể cho bạn biết thông tin này trước ngày thi đấu.
Mặc dù Stratagem hiện vẫn đang hoàn thiện các thuật toán của họ để đưa ra những dự đoán chính xác hơn, song việc phụ thuộc hoàn toàn vào nhận định của máy tính cũng chưa chắc là phương án tốt nhất. Ngoài ra, có không ít ý kiến tranh cãi xung quanh vấn đề này. "Tôi không nghi ngờ gì về niềm vui có được khi bạn đầu tư vào nó nếu bạn thích thể thao và cá cược", ông David Stevenson, giám đốc công ty nghiên cứu tài chính AltFi cho biết. "Nhưng tình huống này chưa đủ điều kiện để đáp ứng với thuật ngữ 'đầu tư' bởi đầu tư theo bản chất của nó phải là thứ mà bạn có thể dự đoán trong thời gian dài".
Suy cho cùng, ý tưởng của Stratagem có thể sẽ thu hút các nhà đầu tư hay những khách hàng đang có hứng thú với thế giới cờ bạc, theo ông Stevenson. Nó cũng có thể tự động hoá công việc mà các nhân viên của công ty đang phải thực hiện, từ đó giảm chi phí phải trả cho họ. Tương tự như những doanh nghiệp đang ứng dụng AI cho quá trình hoạt động, lợi ích tuy nhỏ nhưng đó là những lợi ích đáng tin cậy.
