Sơ lược cách Elon Musk cấy chip vào não người để điều khiển máy tính, tương lai cyborg đã tới?

Elon Musk luôn nghĩ ra những thứ lạ thường và mới đây ông đã đề xuất một giải pháp cấy ghép chip vào não không gây đau, an toàn bằng robot. Mục tiêu cuối cùng là giúp bộ não có thể kết nối với máy tính, Internet - quá sức viễn tưởng nhưng trước mắt nó có thể được ứng dụng trong y học.

Neuralink là một công ty được Musk đầu tư đến 100 triệu USD và hôm thứ 3, công ty này cho biết họ đã bắt đầu những bước đi đầu tiên hướng đến mục tiêu nói trên. Neuralink mô tả về một loại robot giống máy khâu - có thể may những sợi chỉ siêu nhỏ vào sâu trong não. Công ty hy vọng sẽ bắt đầu thử nghiệm trên người sớm nhất là vào quý 2 năm tới.

​

Theo Neuralink thì hệ thống cấy ghép sẽ có thể đọc và ghi rất nhiều loại thông tin não. Tuy nhiên cũng giống như nhiều dự án mạo hiểm khác của Musk như tàu không gian hay đường hầm siêu tốc thì dự án này đặt ra nhiều thách thức lớn cho các nhà khoa học để có thể thực hiện tầm nhìn của Musk. Elon Musk dám nghĩ dám làm, nhiều thứ ông tuyến bố có khi phi thực tế ít nhất là với thời đại này, chẳng hạn như ông từng nói "Muốn được chết trên sao Hỏa".


Về mặt ý tưởng của dự án Neuralink, một thiết bị sẽ được đưa vào não, tạo ra giao tiếp giữa người và máy và khiến cho giao tiếp này trở nên nhanh hơn bao giờ hết. Điều này vốn chỉ xuất hiện trong những bộ phim hay tiểu thuyết viễn tưởng. Chẳng hạn như trong tiểu thuyết Neuromancer của William Gibson năm 1984, ông đã đưa ra ý tưởng về một thiết bị gọi là microsoft - giống như một cuốn băng nhỏ kết nối trực tiếp với não qua socket và có thể cung cấp cho con người kiến thức tức thời, chẳng hạn như một ngôn ngữ mới.

Các điều hành viên của Neuralink nói họ biết rõ chặng đường phía trước rất dài trước khi có thể thương mại hóa một dịch vụ hay sản phẩm như vậy. Tuy nhiên, họ đã sẵn sàng trao đổi trước công chúng về công việc của mình. Max Hodak - chủ tịch Neuralink và cũng là 1 trong các nhà sáng lập công ty cho biết ông muốn bước ra ánh sáng, trút bỏ những gánh năng khi phải che giấu những nghiên cứu của Neuralink từ đó có thể xây dựng và thực hiện những điều bình thường nhất chẳng hạn như xuất bản tài liệu nghiên cứu. Musk vẫn đang rất chủ động hỗ trợ cho Neuralink nhằm giải quyết các thách thức kỹ thuật, giám đốc dự án Shivon Zilis chia sẻ. Neuralink tính đến nay đã nhận được 158 triệu USD tiền đầu tư và có 90 nhân viên.

Dù một thứ như giao tiếp não máy theo tầm nhìn của Musk vẫn rất xa vời nhưng ông cho rằng công nghệ này trước mắt có thể ứng dụng trong y học. Hodak chia sẻ rằng Musk rất lạc quan bởi công nghệ của Neuralink một ngày nào đó sẽ giúp con người chữa được một số loại bệnh chẳng hạn như lấy lại khả năng vận động hay khả năng nói, nhìn và nghe.

​

Neuralink cho biết các bác sĩ sẽ phải khoan nhiều lỗ xuyên qua hộp sọ để cấy chỉ nhưng trong tương lai, họ hy vọng sẽ có thể sử dụng các chùm tia laser để tạo ra những lỗ siêu nhỏ xuyên qua hộp sọ. Hodak nói: "Một trong những trở ngại lớn là một mũi khoan cơ học sẽ làm rung động hộp sọ, gây đau đớn trong khi đó bạn sẽ không cảm thấy gì với một mũi khoan bằng laser."

Neuralink cũng đã có kế hoạch hợp tác với các bác sĩ phẫu thuật thần kinh tại đại học Stanford và nhiều viện nghiên cứu khác để thực hiện các thí nghiệm sớm. Neuralink đang có được sự cố vấn từ Jaimie Henderson - giáo sư khoa phẫu thuật thần kinh tại Stanford, một chuyên gia trong lĩnh vực điều trị bệnh động kinh với một phương pháp điều trị được gọi là kích thích não sâu.

Robot máy khâu laser của Neuralink.
​

Tại phòng thí nghiệm của Neuralink, công ty đã trình diễn một hệ thống kết kết nối não với một con chuột thí nghiệm và nó có thể đọc thông tin từ 1500 điện cực - tốt hơn 15 lần so với các hệ thống điện cực cấy ghép trên người hiện tại và đủ để ứng dụng trong các nghiên cứu khoa học hay y học.

Các nhà khoa học độc lập đã cảnh báo rằng các kết quả từ thí nghiệm trên động vật không phản ánh điều tương tự trên người và công nghệ này có hứa hẹn hay không sẽ đòi hỏi những thử nghiệm trên người thực tế. Hiện tại, hầu hết dữ liệu nghiên cứu trên động vật đến từ công ty Imec của Bỉ với công nghệ Neuropixels. Công nghệ này có thể thu thập dữ liệu từ hàng ngàn tế bào não tách biệt cùng lúc.

Điện cực cấy vào não của Neuralink.
​

Neuralink trong khi đó sở hữu một kỹ thuật rất độc đáo đó là đặt những sợi chỉ dẻo với các điện cực đính kèm gần các neuron thần kinh trong não. Hệ thống này có khả năng thu thập thông tin từ một lượng lớn tế bào sau đó truyền không dây đến một máy tính để phân tích sau, từ đócải thiện sự hiểu biết cơ bản về bộ não của chúng ta.

Những sợi chỉ được đặt đúng vị trí nhờ những cây kim siêu mỏng và một hệ thống ảnh hóa bằng máy tính nhằm tránh đụng chạm đến các mạch máu trên bề mặt của não. Kỹ thuật được sử dụng bởi Neuralink sẽ đặt một bó chỉ như vậy vào não với mỗi sợi có đường kính chỉ bằng 1/4 sợi tóc người.

​

Trên thực tế những sợi chỉ này được tạo thành bằng nhiều lớp vật liệu giống như giấy bóng kính giúp cách ly dây dẫn và các điện cực hay cảm biến được gắn kết. Chúng có thể được đưa vào nhiều vị trí, nhiều độ sâu khác nhau trên não tùy thuộc vào nhu cầu thí nghiệm hay ứng dụng, Chẳng hạn như chúng có thể được cấy vào các vùng não chức năng như nói, thị giác, thính giác hay vận động đối với các thí nghiệm y học và nghiên cứu liệu pháp.

Terry Sejnowski - giáo sư đến từ viện nghiên cứu sinh học Salk tại La Jolla, California cho rằng sự linh hoạt của sợi chỉ theo công nghệ của Neuralink sẽ là một ưu điểm lớn. Tuy nhiên ông cho rằng các nhà nghiên cứu tại Neuralink vẫn cần phải chứng minh khả năng cách ly của sợi chỉ sẽ duy trì lâu dài trong môi trường não nơi có dung dịch muối có thể làm hư hỏng nhựa.

Neuralink cũng có những đối thủ cạnh tranh nhất định. Trong suốt 1 thập niên qua thì Lầu năm góc đã tài trợ cho nhiều nghiên cứu khoa học về não cũng như phát triển các hệ thống điều khiển bằng robot có thể giúp não điều khiển các thiết bị giả như chân tay. Các nhà nghiên cứu với nguồn quỹ từ Cơ quan các dự án phòng thủ tối tân (DARPA) đã có thể tạo ra những giao tiếp cho những người bị liệt tứ chi có thể vận động cánh tay robot một cách độc lập để thực hiện các động tác cơ bản như uống nước. Ngoài ra Lầu năm góc còn đầu tư cho nhiều kỹ thuật đọc não khác, điển hình như dùng ánh sáng thay cho điện cực để lấy dữ liệu từ não.

Theo: NYTimes​