Học viện đào tạo trực tuyến Thứ Năm, 13 tháng 8, 2020 0 No comments

Ngày 12/8/1981, IBM cho ra mắt cỗ máy Personal Computer phiên bản có tên mã 5150. Cũng tùy góc nhìn mà anh em có thể coi chiếc "máy tính cá nhân" của IBM là thành công vang dội, hoặc cũng có thể là dấu chấm hết cho sự độc quyền trên thị trường máy tính điện toán của cái tên lừng lẫy đến từ nước Mỹ. Tuổi đời gần 4 thập niên, tất lẽ dĩ ngẫu cấu hình và hiệu năng của Personal Computer 5150 so với máy tính hay thậm chí điện thoại ngày nay thật khó có thể so sánh. Khi Intel giới thiệu với IBM con chip CPU 8086, một bộ vi xử lý 16-bit với 16-bit external bus, IBM lại yêu cầu một phiên bản giá thành hợp lý hơn. Kết quả Intel 8088 ra đời. Chip CPU này vẫn chạy ở xung nhịp 4.76 MHz hệt như 8086, nhưng chỉ có external bus 8-bit.

Bo mạch chủ của IBM PC 5150 trông như thế này. Dàn chip RAM ở góc phải bo mạch được AMD sản xuất. Cần ít thì có thể trang bị 16kB RAM, nhưng muốn nhiều thì tối đa có thể lên đến 640kB:

Có lẽ, sự ra đời của IBM Personal Computer là một trong những bước ngoặt thay đổi hoàn toàn thị trường máy tính. AMD tồn tại như ngày hôm nay là nhờ IBM yêu cầu có một nguồn sản xuất chip xử lý bên cạnh Intel, đồng nghĩa với việc Intel phải cấp phép cho AMD sản xuất những chip bán dẫn x86, và cho đến ngày hôm nay cũng chỉ có vài cái tên trong "câu lạc bộ" ấy: Intel, AMD, VIA và công ty con của họ là Zhaoxin.

Nhưng ở một khía cạnh khác, sự ra mắt của Personal Computer, cũng là một trong những lý do đến tận ngày hôm nay chúng ta vẫn nói nhiều về cuộc chiến giữa Intel và AMD thay vì cuộc chiến trong quá khứ giữa Motorola và MOS Technologies. Sau khi Personal Computer được giới thiệu và bán ra thị trường, ngành công nghiệp bán dẫn bỗng xảy ra hiệu ứng hợp nhất với tầm nhìn "PC compatible" của IBM, khiến không ít công ty phải ngừng hoạt động. Những công ty như Commodore hay Amiga đều có tầm nhìn riêng về cỗ máy tính cá nhân hay cả kiến trúc chip bán dẫn.

https://twitter.com/FozzTexx/status/1293561117529141250

Happy birthday to the IBM PC! The machine that destroyed all innovation and every computer company either went under or became a PC maker. pic.twitter.com/hgB5A8K2Fz
— FozzTexx (@FozzTexx) August 12, 2020

Có những thời điểm nhiều hãng khác đua nhau tạo ra những bản "clone" hoặc máy tính "PC compatible" với sức mạnh xử lý vượt qua IBM PC 5150. Ở một khía cạnh rất nhỏ người dùng PC thế hệ trước, dùng máy tính cá nhân để chơi điện tử, những người anh người chú sống trong thời kỳ máy tính phát triển những năm 80 có lẽ sẽ rất nhớ cái cảm giác chơi game bằng máy tính không hề giống như những gì gamer năm 90 hay 2000 được trải nghiệm, đặc biệt là ở phần âm thanh và đồ họa.

Cùng lúc, cũng trong khoảng thời gian ấy máy console chơi game được dịp trở lại thống trị thị trường với chiếc máy Famicom của Nintendo. Nhưng với PC, thời ấy chơi game thì thế hệ trước sẽ chọn Commodore 64, sẽ chọn Atari ST hay Amiga 500 thay vì nền tảng x86 mà IBM và Intel giới thiệu. Mà về lâu dài, chuyện đó chẳng còn quan trọng nữa. Khi tầm nhìn PC Compatible của IBM trở nên phổ biến, những đối thủ cạnh tranh bắt đầu không còn sức để chạy đua về sản phẩm và doanh số với họ hay những hãng khác cũng làm máy tính x86 nữa. Giống hệt như ở thời điểm hiện tại ngoài Intel thì chỉ còn AMD là lựa chọn CPU x86 cho anh em, thời ấy ngoài IBM PC người dùng chỉ còn một lựa chọn khác, đó chính là Apple. Sau thời kỳ hàng loạt những cái tên đình đám phải dừng cuộc chơi như Xerox, Commodore, Atari, NEC, AT&T và Amiga, chỉ còn Apple còn tồn tại.

Có một thứ trớ trêu của thời đại thông tin. Thông tin càng đến tai nhiều người tiêu dùng, thì điều kiện kinh tế lại càng chín muồi để tạo ra một triều đại độc quyền, hệt như Facebook ngày nay ấy. Chắc chắn bước chuyển từ x86 sang ARM của Apple trong vài năm tới sẽ rất hấp dẫn để theo dõi. Chuyện này hai chục năm trước không thể xảy ra, vì khi ấy x86 vẫn độc cô cầu bại.

Thế câu chuyện độc quyền ấy liên quan gì đến IBM? Năm 1981, nhiều nhà phân tích thị trường kỳ vọng rằng, máy tính cá nhân sẽ giúp sự độc quyền của IBM trên thị trường máy tính điện toán bị phá vỡ, chứ không phải giúp IBM đã như hổ còn mọc thêm cánh như thời ấy. Ở một khía cạnh nào đó, có lẽ kỳ vọng đã thành sự thật, nhưng không hề theo cái cách những nhà phân tích đó muốn. IBM về sau không còn giữ được vị thế của họ nữa. Họ rời khỏi thị trường máy tính cá nhân nhiều thập kỷ trước, và ngay cả doanh số máy tính doanh nghiệp ở thời điểm hiện tại cũng chỉ là một miếng bánh rất nhỏ trong thị trường đang được những cái tên như Dell, Fujitsu, Hewlett-Packard và NEC chiếm giữ.
Quyết định và sản phẩm của IBM đã định hình nên tương lai chúng ta đang sống. Giả dụ, chỉ là giả dụ, IBM không chọn Intel mà chọn Motorola, có lẽ mọi chuyện đã rất khác.

Theo Extreme Tech