Vào tháng 2 năm 1942, người nông dân Mexico Dionisio Pulido nghĩ rằng anh ấy đã nghe thấy tiếng sấm phát ra từ cánh đồng của mình, nhưng âm thanh không đến từ bầu trời mà từ một vết nứt lớn, bốc khói và phun ra đá. Khe nứt này được gọi là núi lửa Paricutin. Và trong 9 năm tới, dung nham và tro của nó sẽ bao phủ hơn 200 km vuông.
Vậy ngọn núi lửa mới này đến từ đâu và điều gì đã kích hoạt vụ phun trào không thể đoán trước của nó?
Câu chuyện của bất kỳ ngọn núi lửa nào cũng bắt đầu từ magma. Lớp magma thường nằm dưới bề mặt trái đất nhờ sự cân bằng tinh tế trong ba yếu tố địa chất:
Vậy ngọn núi lửa mới này đến từ đâu và điều gì đã kích hoạt vụ phun trào không thể đoán trước của nó?
Câu chuyện của bất kỳ ngọn núi lửa nào cũng bắt đầu từ magma. Lớp magma thường nằm dưới bề mặt trái đất nhờ sự cân bằng tinh tế trong ba yếu tố địa chất:
- Áp suất thạch quyển: Đây là trọng lượng của lớp vỏ Trái Đất tác động lên lớp magma bên dưới.
- Áp suất magma: Lớp magma tạo áp lực ngược lại lớp vỏ Trái Đất.
- Độ bền của đá ở lớp vỏ Trái Đất.
Phun trào núi lửa do áp suất Magma tăng cao
Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất của phun trào núi lửa chính là sự gia tăng áp suất magma. Magma chứa nhiều nguyên tố và hợp chất khác nhau, một lượng lớn trong đó được hòa tan trong đá nóng chảy. Khi ở nồng độ đủ cao, các hợp chất như nước hoặc lưu huỳnh không còn hòa tan và thay vào đó tạo thành các bong bóng khí áp suất cao.
Sự hiện diện của những bong bóng này làm giảm mật độ magma và làm tăng áp lực lên lớp vỏ Trái Đất. Có hai nguyên nhân khiến lượng bong bóng này gia tăng:
- Lớp magma ở tầng sâu hơn đẩy hợp chất khí lên lớp magma phía trên.
- Lớp magma phía trên nguội đi khiến chúng đặc lại, nồng độ hợp chất tăng cao tạo ra các bong bóng khí không thể hòa tan.
Phun trào núi lửa do áp suất vỏ Trái Đất giảm
Không phải tất cả các vụ phun trào núi lửa đều do áp suất magma tăng lên, đôi khi trọng lượng của lớp vỏ Trái Đất bên trên có thể trở nên thấp ở mức nguy hiểm. Sạt lở đất có thể làm mất một lượng lớn đất đá phía trên, từ đó làm giảm áp suất lớp vỏ Trái Đất đè xuống lớp magma phía dưới, mất đi sự cân bằng và tạo nên một vụ phun trào núi lửa. Nguyên nhân này cũng khá phổ biến, chúng chịu trách nhiệm nhiều vụ phun trào bao gồm cả vụ nổ đột ngột tại núi Helens vào năm 1980.
Nhiều nhà địa chất đang lo lắng rằng việc xói mòn và băng tan do biến đổi khí hậu có thể làm tăng hoạt động của núi lửa. Cuối cùng, sự phun trào có thể xảy ra khi lớp đá không còn đủ chắc chắn để giữ lớp magma bên dưới nữa.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác khiến lớp đá ở vỏ Trái Đất suy yếu như:
- Các khí có tính axit và nhiệt thoát ra từ magma có thể ăn mòn đá thông qua một quá trình gọi là biến đổi thủy nhiệt dần dần biến đá cứng thành đất sét mềm.
- Lớp đá cũng có thể bị suy yếu do hoạt động kiến tạo động đất có thể tạo ra các khe nứt cho phép magma thoát ra bề mặt.
- Vỏ trái đất có thể bị kéo mỏng khi các mảng lục địa dần di chuyển ra xa nhau.
Dự đoán phun trào núi lửa
Tuy biết được nguyên nhân khiến núi lửa phun trào nhưng việc xác định thảm họa này không hề dễ dàng. Trong khi các nhà khoa học có thể xác định được trọng lượng của vỏ Trái Đất thì việc đo độ áp suất magma vô cùng khó. Nhưng các nhà núi lửa học không ngừng khám phá công nghệ mới để chinh phục điều này:
- Những tiến bộ trong chụp ảnh nhiệt đã cho phép các nhà khoa học phát hiện các điểm nóng dưới lòng đất.
- Quang phổ kế có thể phân tích khí thoát ra khỏi magma.
- Tia laser có thể theo dõi chính xác tác động của magma tăng lên theo hình dạng của một ngọn núi lửa.
Hy vọng những công cụ này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về những ngọn núi lửa và dự báo sớm được các cuộc phun trào núi lửa để có thể đưa ra hướng ứng phó kịp thời vì núi lửa phun trào là một trong những thảm họa thiên nhiên khủng khiếp nhất.
Nguồn: TED-Ed
==***==
Khoá học Quản trị Chiến lược Dành cho Lãnh đạo Doanh nghiệp
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP 
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán 
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay. 
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp 
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu 
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ 
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel 
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio 
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP 
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍 
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng 
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử 
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học 
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công 
==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột 
Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế
Topics: Công nghệ mới
