Không chỉ dừng lại ở lắp ráp máy tính mà còn có rất nhiều linh kiện điện tử cần được giải nhiệt tốt trong quá trình hoạt động, ngoài các khối tản nhiệt kim loại thì thành phần "nằm giữa" rất quan trọng là kem tản nhiệt - thermal paste. Anh em có bao giờ thắc mắc thành phần của kem tản nhiệt là gì, và cách thức hoạt động của nó như thế nào không?
Nhiệt được tạo ra mỗi khi dòng điện hay các electron chạy qua 1 phần tử điện trở, cho dù đó là đèn LED, bóng dây tóc, tụ điện hay sản phẩm bán dẫn. Bất kỳ linh kiện điện tử nào khi hoạt động đều sẽ tạo ra nhiệt, chỉ là ít hay nhiều, và cũng có thể coi là tương tự như con người, nhiệt độ nóng quá hoặc lạnh quá đều không tốt cho sức khỏe. Nhiệt độ cao làm giảm hiệu năng, và nếu điều đó diễn ra trong thời gian dài, chất lượng cũng như tuổi thọ linh kiện sẽ bị ảnh hưởng, chưa kể trường hợp xấu nhất là chúng "ra đi" luôn. Mỗi linh kiện có ngưỡng chịu nhiệt riêng, và trong khuôn khổ nội dung bài này - CPU hoặc GPU - sẽ có thể hoạt động ở mức 100 độ C trở xuống.
Đúng là CPU và GPU thường vẫn hoạt động nếu chạm tới mức 100 độ C, nhưng đương nhiên chúng sẽ giảm tuổi thọ, xấu hơn thì hư hỏng trong thời gian dài. Các nhà sản xuất phải tích hợp khả năng giảm xung hoặc tự ngắt nếu vượt quá ngưỡng nhiệt tối đa nhằm bảo vệ chính thành phần đó. Trong quy trình lắp ráp máy tính, chúng ta cũng phải sử dụng kết hợp với các giải pháp tản nhiệt. Đó là những khối kim loại được chế tạo để có diện tích tiếp xúc không khí lớn nhất, chất liệu có tính dẫn nhiệt cao, tiếp xúc trực tiếp với bề mặt linh kiện để dẫn nhiệt ra môi trường. Thường thì tản nhiệt sẽ là khối kim loại được tạo thành từ nhiều lá hợp kim nhôm 6060 và 6063, có độ truyền nhiệt vào khoảng 166 đến 201 W/mK.
Nhiệt độ là kẻ thù của linh kiện điện tử
Nhiệt được tạo ra mỗi khi dòng điện hay các electron chạy qua 1 phần tử điện trở, cho dù đó là đèn LED, bóng dây tóc, tụ điện hay sản phẩm bán dẫn. Bất kỳ linh kiện điện tử nào khi hoạt động đều sẽ tạo ra nhiệt, chỉ là ít hay nhiều, và cũng có thể coi là tương tự như con người, nhiệt độ nóng quá hoặc lạnh quá đều không tốt cho sức khỏe. Nhiệt độ cao làm giảm hiệu năng, và nếu điều đó diễn ra trong thời gian dài, chất lượng cũng như tuổi thọ linh kiện sẽ bị ảnh hưởng, chưa kể trường hợp xấu nhất là chúng "ra đi" luôn. Mỗi linh kiện có ngưỡng chịu nhiệt riêng, và trong khuôn khổ nội dung bài này - CPU hoặc GPU - sẽ có thể hoạt động ở mức 100 độ C trở xuống.
Thử nghiệm tản nhiệt Cooler Master MasterLiquid PL360 Flux White Edition
Dải sản phẩm tản nhiệt nước AIO của Cooler Master có tên là MasterLiquid, chia làm 4 phân khúc theo thứ tự từ cao xuống thấp, gồm MasterLiquid Maker, MasterLiquid Pro, MasterLiquid và MasterLiquid Lite.
tinhte.vn
Đúng là CPU và GPU thường vẫn hoạt động nếu chạm tới mức 100 độ C, nhưng đương nhiên chúng sẽ giảm tuổi thọ, xấu hơn thì hư hỏng trong thời gian dài. Các nhà sản xuất phải tích hợp khả năng giảm xung hoặc tự ngắt nếu vượt quá ngưỡng nhiệt tối đa nhằm bảo vệ chính thành phần đó. Trong quy trình lắp ráp máy tính, chúng ta cũng phải sử dụng kết hợp với các giải pháp tản nhiệt. Đó là những khối kim loại được chế tạo để có diện tích tiếp xúc không khí lớn nhất, chất liệu có tính dẫn nhiệt cao, tiếp xúc trực tiếp với bề mặt linh kiện để dẫn nhiệt ra môi trường. Thường thì tản nhiệt sẽ là khối kim loại được tạo thành từ nhiều lá hợp kim nhôm 6060 và 6063, có độ truyền nhiệt vào khoảng 166 đến 201 W/mK.
Thermal paste
Chúng ta đã có nguồn nhiệt, có khối tản nhiệt, và để nhiệt được truyền giữa 2 thành phần này một cách tốt nhất thì cần có thêm thermal paste, hay anh em thường gọi là kem/keo tản nhiệt. Đây là 1 loại vật liệu được thêm vào giữa 2 bề mặt để tăng cường sự dẫn nhiệt giữa chúng, giúp nhiệt truyền đi dễ dàng và hiệu quả hơn. Nhưng tại sao lại cần thêm thermal paste?
Trên đời không có thứ gì hoàn hảo và quy trình sản xuất cũng vậy. Anh em có thể thấy bề mặt tiếp xúc của các khối tản nhiệt hay CPU và GPU rất bóng, rất phẳng khi nhìn bằng mắt thường, nhưng thực tế lại khác. Dưới kính phóng đại, bề mặt phẳng mà anh em thấy sẽ hiện rõ những sai sót, những cấu trúc không đồng đều dẫn đến hình thành "ổ voi", "ổ gà" siêu nhỏ. Khi chúng ta áp 2 bề mặt này vào nhau, giữa chúng sẽ xuất hiện khoảng trống chứa không khí - thứ có tính dẫn nhiệt rất thấp (độ dẫn nhiệt vào khoảng 0.025 W/mK) - ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả tản nhiệt.
Kem tản nhiệt là 1 hợp chất có độ dẫn nhiệt cao, thêm vào nhằm mục đích lấp đầy các khoảng trống siêu nhỏ giữa 2 bề mặt. Dù độ dẫn nhiệt của thermal paste tốt nhất vào khoảng 14 W/mK, không so sánh được với đồng hay nhôm, nhưng nó gấp hơn 500 lần so với không khí, vì vậy tăng cường khả năng làm mát tổng thể hiệu quả. Ngoài kem tản nhiệt thông thường mà anh em có thể mua dễ dàng thì còn có 1 loại khác tốt hơn nhưng cũng nguy hiểm hơn - liquid metal hay kim loại lỏng.
Thử nghiệm tản nhiệt ASUS ROG RYUO III 360 ARGB White Edition
ASUS ROG RYUO III 360 ARGB White Edition là tản nhiệt AIO thương mại đầu tiên trang bị giải pháp bơm thế hệ thứ 8 của Asetek, dù rằng chỉ thuộc dải sản phẩm Enthusiast nhưng mang lại hiệu năng ấn tượng.
tinhte.vn
Quảng cáo
Thành phần kem tản nhiệt
Người ta chế tạo kem tản nhiệt bằng cách kết hợp vật liệu nền với các phụ gia dẫn nhiệt. Chất nền thông thường sử dụng epoxy, silicon, urethane và acrylate, sau đó trộn thêm phụ gia dẫn nhiệt là các hạt carbon siêu nhỏ, nhôm oxit, boron nitrit, kẽm oxit và nhôm nitrit. Không như các hợp chất khác có thành phần chủ yếu là chất nền, phụ gia khá ít, thermal paste có khoảng 70 - 80% khối lượng là phụ gia dẫn nhiệt, cho phép thành phẩm có độ dẫn nhiệt cao. Nếu như chất nền có độ dẫn nhiệt khoảng 0.17 - 0.3 W/mK thì sau khi trộn theo công thức, chúng có độ dẫn nhiệt tăng lên cỡ 4 W/mK. Dĩ nhiên các loại kem tản nhiệt chất lượng cao thì có công thức và thành phần cũng khác, nâng độ dẫn nhiệt lên đến 14 W/mK đối với Thermal Grizzly Kryonaut Extreme - bản cải tiến thêm gốm vào thành phần của Kryonaut.
Các nhà sản xuất có những công thức riêng cho sản phẩm của họ, nhưng nhìn chung đều hướng đến khả năng dễ sử dụng, độ dẫn nhiệt và tính ổn định trong thời gian dài sử dụng mà không bị khô. Khi kem tản nhiệt khô thì chúng sẽ giảm hiệu quả dẫn nhiệt. Ngoài ra, 1 đặc điểm quan trọng của kem dẫn nhiệt thường gặp là không dẫn điện, do người dùng có thể sử dụng lượng quá nhiều làm kem tràn ra xung quanh, dính vào các linh kiện khác và gây hư hỏng. Tính không dẫn điện sẽ loại bỏ trường hợp này.
Kem tản nhiệt cho CPU, GPU: Liquid Metal hay Thermal Paste?
Kem tản nhiệt là thứ không thể thiếu trong quá trình lắp ráp hệ thống máy tính, đồng thời cũng là 1 lựa chọn để cải thiện hiệu quả tản nhiệt cho các thành phần khác (card đồ họa chẳng hạn). Thị trường có rất nhiều thương hiệu và sản phẩm kem tản…
tinhte.vn
Một số loại kem sử dụng chính kim loại để làm phụ gia, chẳng hạn như bạc, tuy nhiên do cách chế tạo của từng hãng mà loại này có khả năng dẫn điện hay không. Arctic Silver 5 là 1 ví dụ, nó có gốc bạc, nhưng không dẫn điện, dù vậy nhà sản xuất chú ý rằng có thể gây ra sự cố nếu nó trở thành cầu nối giữa 2 đường điện gần nhau vì kem có tính điện dung. Còn nếu "hardcore" hơn, kim loại lỏng cũng có thể làm nhiệm vụ của thermal paste. Liquid metal thường là 1 biến thể của hợp kim galinstan, là hỗn hợp của galium, indium và thiếc, độ dẫn nhiệt cao nhất đến 70 W/mK. Dùng kim loại lỏng làm kem tản nhiệt thì hiệu năng rất tốt nhưng vấn đề ở khả năng dẫn điện của nó, nếu sơ sẩy, cái giá anh em phải trả là khá nhiều tiền. Không chỉ vậy, gallium trong thành phần còn có tính ăn mòn nhôm nên không thể sử dụng với các bề mặt có nhôm.
Lưu ý gì khi chọn mua kem tản nhiệt
Quảng cáo
Anh em khi mua kem tản nhiệt cho thành phần quan trọng như CPU và GPU thì có thể chọn các mẫu tương đối mắc tiền, độ dẫn nhiệt cao để tăng hiệu quả làm mát. Cân đối giữa chi phí bỏ ra và độ dẫn nhiệt cũng là 1 cách tốt để quyết định. Lấy ví dụ Noctua NT-H1 có giá khoảng 330,000 đồng cho 10 gram, độ dẫn nhiệt 8.9 W/mK, trong khi đó Thermal Grizzly Kryonaut có giá 650,000 đồng cho 5.5 gram, độ dẫn nhiệt 12.5 W/mK. Tính trung bình 1 gram NT-H1 khoảng 33,000 đồng và 1 gram Kryonaut là 118,000 đồng, gấp 3.5 lần nhưng độ dẫn nhiệt chỉ gấp 1.4 lần, tức cải thiện khoảng 40%. Dĩ nhiên anh em thấy là NT-H1 sẽ là lựa chọn kinh tế và thông minh hơn, nhưng đôi khi 40% hơn thua về độ dẫn nhiệt đó lại có kết quả là vài độ mát hơn cho CPU. Trong trường hợp này, người quyết định sẽ là anh em, dựa trên nhu cầu cần gì, và có đáng hay không.
Đối với các mẫu CPU dòng thấp, anh em có thể sử dụng thermal paste tặng kèm tản nhiệt hoặc đã được trét sẵn ở đế tiếp xúc. Anh em cũng có thể mua loại kem tản nhiệt rẻ hơn vì sự khác biệt giữa kem cao cấp và phổ thông sẽ không quá nhiều. Chỉ khi hơn thua vài độ tạo nên sự khác biệt lớn (throttle hay không) thì mới cần tới kem xịn ra tay.
"Đại chiến" tản nhiệt khí cùng AIO đầu bảng từ ASUS, Corsair, Noctua và NZXT
Sau bài trên tay tản nhiệt khí Noctua NH-D15 vừa qua, mình cũng tiện thử nghiệm luôn vài mẫu tản nhiệt AIO khác cho anh em có cái nhìn tổng quan hơn. Trước mắt trong khuôn khổ bài viết này, mình sẽ tổng hợp các sản phẩm ở phân khúc cao cấp…
tinhte.vn
Tại Tinh tế, các bài viết thử nghiệm tản nhiệt của mình đều sử dụng Thermal Grizzly Kryonaut (Extreme) để mang lại cho anh em những cái nhìn tổng quan, từ đó có thể tự đánh giá được hiệu năng sản phẩm.
CHUYÊN MỤC NGHỆ THUẬT LÀM GIÀU BỀN VỮNG
Khóa học Machine Learning cơ bản- Khoa học dữ liệu - AI 
==***==
Khoá học Quản trị Chiến lược Dành cho Lãnh đạo Doanh nghiệp
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP 
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán 
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay. 
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp 
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu 
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ 
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel 
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio 
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP 
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍 
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng 
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử 
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học 
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công 
==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột 
Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế
Topics: Công nghệ mới
