Đấy là câu chuyện xét riêng tại thị trường Mỹ. Đã từ lâu, các tập đoàn công nghệ quản lý những nền tảng mạng xã hội trực tuyến đều chẳng mặn mà lắm với việc quản lý chặt chẽ những nội dung mà người dùng đăng tải lên nền tảng của họ. Còn bây giờ, ngay trước thềm nhiệm kỳ thứ 2 của tổng thống Donald Trump, họ đã đi đến quyết định giảm thiểu tới tối đa việc quản lý mức độ chính xác của những thông tin được hàng tỷ người chia sẻ.
Sở dĩ đi đến kết luận như vậy, là vì Mark Zuckerberg vừa rồi đã đưa ra tuyên bố chính thức, rằng các nền tảng thuộc Meta sẽ dừng việc chủ động tiến hành đánh giá mức độ chính xác của thông tin, gọi là fact-checking, cùng lúc loại bỏ những rào cản quản lý những tuyên bố cá nhân của người dùng trên Facebook, Instagram hay Threads.
Động thái này rõ ràng mô tả tác động từ việc ông Trump đắc cử nhiệm kỳ tổng thống Mỹ thứ 2. Mọi khía cạnh và những sự thay đổi liên quan tới chính trị và chính luận nước này có lẽ chính là thứ đã khiến người dân bầu cho ông. Những thay đổi ấy đã kích thích các tập đoàn công nghệ, chủ quản những mạng xã hội khổng lồ từ bỏ những nỗ lực kiểm soát và phân biệt những tuyên bố được đánh giá là đúng hoặc sai trong mắt các moderator làm việc cho các tập đoàn, các MXH.
Thực tế thì xu hướng giảm, thậm chí loại bỏ hoàn toàn việc thuê nhân sự về làm công việc fact-checking đã bắt đầu từ năm 2022, khi Elon Musk mua lại MXH Twitter và đổi tên nó thành X. Đồng minh thân cận bậc nhất của tổng thống đắc cử Donald Trump hiện giờ, ở thời điểm năm 2022 đã cắt bỏ sạch đội ngũ quản trị nội dung, cùng lúc nới lỏng quy định đăng tải thông tin lên MXH.
Sở dĩ đi đến kết luận như vậy, là vì Mark Zuckerberg vừa rồi đã đưa ra tuyên bố chính thức, rằng các nền tảng thuộc Meta sẽ dừng việc chủ động tiến hành đánh giá mức độ chính xác của thông tin, gọi là fact-checking, cùng lúc loại bỏ những rào cản quản lý những tuyên bố cá nhân của người dùng trên Facebook, Instagram hay Threads.
Động thái này rõ ràng mô tả tác động từ việc ông Trump đắc cử nhiệm kỳ tổng thống Mỹ thứ 2. Mọi khía cạnh và những sự thay đổi liên quan tới chính trị và chính luận nước này có lẽ chính là thứ đã khiến người dân bầu cho ông. Những thay đổi ấy đã kích thích các tập đoàn công nghệ, chủ quản những mạng xã hội khổng lồ từ bỏ những nỗ lực kiểm soát và phân biệt những tuyên bố được đánh giá là đúng hoặc sai trong mắt các moderator làm việc cho các tập đoàn, các MXH.
Kiểm duyệt nội dung rất tốn kém
Thực tế thì xu hướng giảm, thậm chí loại bỏ hoàn toàn việc thuê nhân sự về làm công việc fact-checking đã bắt đầu từ năm 2022, khi Elon Musk mua lại MXH Twitter và đổi tên nó thành X. Đồng minh thân cận bậc nhất của tổng thống đắc cử Donald Trump hiện giờ, ở thời điểm năm 2022 đã cắt bỏ sạch đội ngũ quản trị nội dung, cùng lúc nới lỏng quy định đăng tải thông tin lên MXH.
Năm 2023, YouTube và Meta lần lượt cho dừng áp dụng quy định quản lý nội dung, thứ đã chặn đứng không ít những thông tin cáo buộc có gian lận bầu cử hồi năm 2020. Về phần Meta, họ cũng cắt giảm hẳn nguồn lực tài chính cho những nỗ lực củng cố lòng tin của người dùng trên các nền tảng MXH thuộc quyền quản lý của họ. Những động thái này đến từ nỗ lực tối ưu chi phí kinh doanh của Mark Zuckerberg.

Hệ quả là, những quy định lẫn những mảng vận hành quản lý nội dung, thứ đã khiến các tập đoàn công nghệ tiêu tốn hàng tỷ USD, rồi thuê hàng vạn nhân sự, cả trong nội bộ lẫn các nhà thầu làm việc cho họ, đều giảm mạnh về mặt quy mô. Tréo ngoe lại ở chỗ, không thiếu những đảng viên đảng Cộng Hòa, những nhà lập pháp chuẩn bị kiểm soát lưỡng viện ở đồi Capitol lại đang phản đối xu hướng này của các tập đoàn công nghệ.
Chính bản thân cựu giám đốc phụ trách quy chế cộng đồng của Facebook, bà Katie Harbath, một đảng viên đảng Cộng Hòa, một người luôn có quan điểm các mạng xã hội cần hàng rào kiểm soát nội dung nghiêm ngặt, đã nói rằng: "Những nền tảng trực tuyến ấy đang nhận ra rằng, nếu họ muốn đóng vai trò định hướng quy định quản lý công nghệ trong vòng 4 năm tới, quản lý nội dung sẽ là thứ họ cần phải chiều lòng những chính trị gia Mỹ."

Tối hôm thứ 3 7/1 theo giờ Mỹ, Mark Zuckerberg đăng bài, thừa nhận rằng "trên MXH có quá nhiều những thứ nội dung thực sự tồi tệ," bao gồm cả những nội dung cổ súy và mô tả hành vi lạm dụng trẻ em và khủng bố. Đó là những nội dung mà các nền tảng của Meta sẽ tiếp tục quản lý nghiêm ngặt và gỡ bỏ đến cùng. Zuck cho biết thêm: "Chúng tôi đã xây dựng nhiều hệ thống phức tạp để quản trị nội dung, nhưng vấn đề của những hệ thống phức tạp là chúng sẽ mắc lỗi sai. Ngay cả khi tỷ lệ vô tình xóa nhầm nội dung chỉ ở mức 1%, con số đó tương đương với bài đăng của hàng triệu người dùng."
Ở khía cạnh kinh doanh và vận hành, dễ nhận ra một sự thật là giảm thiểu hay loại bỏ hoàn toàn kiểm duyệt nội dung trên mạng xã hội, cũng như cho giải tán những đội ngũ kiểm duyệt nội dung, là thứ tạo ra nguy cơ khiến chính bản thân một bộ phận người dùng MXH, rồi cả các đơn vị và nhãn hàng quảng cáo trực tuyến trên các MXH phản đối và rời bỏ nền tảng. Ấy là còn chưa tính đến chính bản thân những chính trị gia, những nhà lập pháp và cả nhân viên tập đoàn lên tiếng phản đối việc dừng fact checking.

Quảng cáo
Lý do là, khi dừng quản lý nội dung, rất dễ xảy ra tình trạng những nội dung phân biệt đối xử, phân biệt chủng tộc, kích động thù ghét xuất hiện tràn lan trên các MXH. Rồi một khía cạnh đáng sợ khác chính là những thông tin chưa được kiểm chứng, cố tình định hướng sai dư luận. Chính những tình trạng này đã khiến các tập đoàn công nghệ phải phát triển những hàng rào kiểm duyệt nội dung.
Michael Kassan, giám đốc ngành quảng cáo trực tuyến, sáng lập đơn vị tư vấn 3CV: "Văn hóa đương đại đã trở nên quá woke, và kết quả là chúng ta phải điều chỉnh theo nó. Nhưng động thái như của Meta có vẻ đang sửa chữa quá đà. Chúng ta không nên ngay lập tức vứt bỏ hoàn toàn những quy tắc bảo vệ các nhãn hàng như vậy."
Ở bên kia bờ Đại Tây Dương, quyết định thu hẹp quy mô kiểm duyệt thông tin sẽ còn gây ra nhiều tranh cãi hơn, đơn giản vì chính quyền liên minh châu Âu đang có những động thái củng cố những bộ luật đặt trách nhiệm vào tay những tập đoàn công nghệ, ép họ phải tăng cường quản lý nội dung người dùng đăng tải trên những MXH, những động thái hoàn toàn trái ngược so với những gì đang diễn ra trên đất Mỹ hiện tại.
May mắn thay, vì những thay đổi mà Mark Zuckerberg công bố chỉ áp dụng tại thị trường Mỹ, nên người phát ngôn của Ủy ban châu Âu cho biết, họ không có bình luận gì.
Để người dùng tự kiểm duyệt lẫn nhau
Các tập đoàn công nghệ khổng lồ càng lúc càng có xu hướng để người dùng tự fact check lẫn nhau, tự quản lý nội dung của nhau. Cách tiếp cận này, như đã nói, giúp giảm tải áp lực tài chính và áp lực chính trị mà bản thân các tập đoàn phải gánh chịu khi họ tự tiến hành kiểm duyệt nội dung. Đương nhiên, để mọi người tự kiểm soát nội dung của nhau sẽ tạo ra những nguy cơ tiềm ẩn khác.
Với tuyên bố hôm thứ 3 vừa rồi, Mark Zuckerberg có vẻ đã quyết định bắt chước theo những gì X của Elon Musk thực hiện hơn hai năm nay. Thay vì tự kiểm duyệt đánh giá mức độ chính xác của nội dung được chia sẻ, các nền tảng của Meta vận hành tại Mỹ sẽ ứng dụng một thứ gọi là Community Notes, giống hệt như hệ thống đánh giá nội dung bên X.
Quảng cáo
Community Notes của X phụ thuộc hoàn toàn vào các tình nguyện viên, chính là người dùng của MXH chứ không phải nhân viên tập đoàn. Họ sẽ viết những đoạn ngắn để giải thích xem thông tin gây tranh cãi là chính xác hay sai lệch. MXH X sử dụng thuật toán để hiển thị những đoạn văn được chính người dùng đánh giá là hữu ích và chính xác, từ những góc nhìn đa chiều của người dùng.

Các nhà nghiên cứu đã theo dõi cách Community Notes vận hành cho rằng, tính năng này có vài lợi ích. Vài người cho rằng, người dùng MXH khác đáng tin cậy hơn nhân sự tập đoàn chủ quản MXH hay những chuyên gia fact check. Vài nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, khi có Community Notes ghi chú ở dưới một nội dung gây tranh cãi, tỷ lệ người dùng chia sẻ lại nội dung này cũng ít hơn hẳn.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu xã hội học cho rằng, hệ thống này có vài nhược điểm, chưa đủ để thay thế cho những nhân sự chuyên trách công việc fact checker. Những ghi chú của cộng đồng người dùng sẽ mất một khoảng thời gian trước khi xuất hiện, thường là sau khi một bài đăng trở thành nội dung viral. Rồi người dùng với ý đồ xấu hoàn toàn có thể hợp tác với nhau để bóp méo thông tin. Rồi ở những nội dung gây tranh cãi, mỗi người một quan điểm sẽ khiến fact check trở nên không còn giá trị.
Alex Mahadevan, giám đốc MediaWise, một dự án giáo dục về truyền thông số tại Poynter Institute nói: "Community Notes vận hành dựa trên việc tổng hợp quan điểm cộng đồng, nên không thể áp dụng nó ở quy mô lớn." Dự án này vận hành một trang web đánh giá mức độ chính xác của thông tin mang tên PolitiFact, và đang là một trong những đối tác làm việc với Meta của Zuckerberg.

YouTube cũng nhanh chóng có tuyên bố phản hồi lại những thay đổi mới nhất của Meta. Người phát ngôn của MXH chia sẻ video này nói rằng họ cũng có những chuyên viên fact check bên ngoài, nhưng sẽ không có kế hoạch thay đổi quy trình kiểm duyệt nội dung người dùng chia sẻ trên nền tảng. Năm ngoái, tại Mỹ, YouTube cũng thử nghiệm tính năng cộng đồng tự kiểm duyệt nội dung như trên X. Những ghi chú của cộng đồng vẫn được đánh giá mức độ hữu ích bởi những nhân sự làm việc cho các đối tác của Google. Cũng chính họ là những người cung cấp đánh giá về kết quả tìm kiếm và thuật toán hiển thị nội dung của YouTube.
Điều dễ hiểu là, Mark Zuckerberg hay bất kỳ vị giám đốc của các tập đoàn mạng xã hội nào cũng chẳng hề muốn tự quản trị và kiểm duyệt nội dung, bên ngoài những yêu cầu về mặt pháp lý, chẳng hạn như nội dung lạm dụng trẻ em hay vi phạm pháp luật. Họ luôn nhấn mạnh vào việc họ là những nền tảng trực tuyến, chứ không phải nhà xuất bản nội dung, vậy nên không phải chịu trách nhiệm về những nội dung mà hàng tỷ người đăng tải trên những nền tảng ấy.
Dù Facebook đã có hướng dẫn và quy tắc cộng đồng, nhưng luôn luôn có những ngôn ngữ mà nhân viên Facebook chẳng biết, vậy là không thể quản lý hiệu quả nội dung đăng tải trên MXH được.
Làm như thế nào cũng sẽ bị phản đối
Một loạt những sự cố và tranh cãi xảy đến với Facebook từ khoảng năm 2016, khi có những bằng chứng cho thấy phía Nga chạy cả một chiến dịch truyền thông định hướng dư luận nhằm mục đích thao túng kết quả cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm ấy, cho tới việc tin giả tràn lan, rồi cả vụ việc Myanmar bạo loạn sắc tộc dựa trên những nội dung chia sẻ trên Facebook, đã khiến Zuckerberg phải đánh giá lại tình hình.
Đến năm 2020, những nền tảng MXH buộc phải áp dụng những quy định kiểm duyệt nội dung nghiêm ngặt để kiểm soát những tranh luận xoay quanh kỳ bầu cử tổng thống Mỹ năm ấy, cũng như quản lý thông tin liên quan tới đại dịch COVID-19. Chính bản thân tài khoản của ông Trump trên nhiều MXH đã bị khóa sau khi vụ bạo loạn ở đồi Capitol diễn ra ngày 6/1/2021, với lý do giảm thiểu nguy cơ xảy ra bạo lực tiếp diễn.

Những hành động này khiến các nhà lập pháp và những đảng viên đảng Cộng Hòa tức giận. Họ nói rằng các MXH đang chặn đứng những góc nhìn có giá trị. Sau khi đạt được đa số ghế Hạ viện hồi năm 2022, các nhà lập pháp đảng Cộng Hòa đã tiến hành điều tra những liên lạc giữa Meta, cũng như các mạng xã hội khác với chính quyền tổng thống Joe Biden.
Tranh cãi là một chuyện, chi phí để các mạng xã hội tự kiểm duyệt nội dung luôn là yếu tố quan trọng đối với các tập đoàn công nghệ. Dù đã cố gắng hết sức để tự động hóa những hệ thống kiểm duyệt nội dung, nhưng quy trình này vẫn cần sự can thiệp rất nhiều từ con người. Meta đã từng khoe rằng họ đổ hàng tỷ USD để kiểm duyệt nội dung đảm bảo an toàn thông tin, nhưng việc cắt giảm nhân sự, tiết kiệm chi phí kinh doanh chắc chắn đã ảnh hưởng đến kinh phí thực hiện kiểm duyệt thông tin.
Laura Edelson, phó giáo sư ngành khoa học máy tính tại đại học Northeastern cho rằng, động thái mới của Meta "cho phép họ cắt giảm chi phí sâu hơn nữa, vì họ sẽ thu gọn quy mô mảng an toàn thông tin."
Chính Zuckerberg còn bị hệ thống "bóp"
Chẳng nói đâu xa, bài đăng hồi tháng 11/2023 của chính Mark Zuckerberg với bức hình anh nằm trên giường bệnh sau cuộc phẫu thuật thay dây chằng khớp gối đã bị bóp tương tác. Đây là hệ quả của thuật toán giới hạn tốc độ hiển thị những nội dung liên quan tới sức khỏe và y tế. Thuật toán này được vận hành kể từ lúc các nhân viên của Meta cho rằng, những nội dung liên quan tới sức khỏe trên Facebook thường đi kèm với những thông tin sai lệch hoặc định hướng dư luận.
Hệ quả là đích danh Zuckerberg đã yêu cầu nhân viên đánh giá lại quy định này, cho rằng nó có thể can thiệp quá mức vào cách mọi người chia sẻ thông tin.

Những nguồn tin giấu tên biết về sự cố này cho biết, chỉ từ một bài đăng, cả bộ máy tập đoàn Meta đã phải đánh giá lại thuật toán hiển thị nội dung. Người phát ngôn của Meta, Andy Stone thì phủ nhận việc đây là một sự cố nghiêm trọng.
Cũng trong hôm thứ 3 vừa rồi, Meta cho biết sẽ điều chỉnh lại tiêu chuẩn cộng đồng để nới lỏng nhiều quy định áp dụng cho những nội dung bị coi là chứa ngôn từ thù ghét hay kích thích phân biệt đối xử. Lấy ví dụ, quy định mới giờ sẽ cho phép bài đăng "chứa những cáo buộc về bệnh lý tâm thần hoặc khuyết tật dựa trên giới tính và xu hướng tình dục", và gỡ bỏ điều khoản cấm đăng những nội dung "so sánh phụ nữ với đồ vật và tài sản."
Theo WSJ
==***==
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay.
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công ==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP

Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế

Topics: Công nghệ mới