Sốt rét cướp đi mạng sống của hơn 600.000 người mỗi năm. Giờ đây, các nhà khoa học đã tìm ra một cách tiếp cận khác để đối phó với căn bệnh này: biến máu của con người thành chất độc khiến muỗi chết sau khi hút. Một loại thuốc có tên nitisinone có thể khiến muỗi chết chỉ vài giờ sau khi hút máu người đã uống thuốc, kể cả ở liều thấp. Hiệu quả của thuốc có thể kéo dài tới 16 ngày.
Tuy nhiên, điều quan trọng là nitisinone không trực tiếp bảo vệ người uống thuốc này khỏi mắc sốt rét. Thay vào đó, bằng cách giết chết muỗi trước khi chúng kịp đẻ trứng, nitisinone giúp làm giảm số lượng muỗi truyền bệnh đến mức có thể ngăn chặn chuỗi lây nhiễm. Cũng giống như hiệu quả của vắc-xin dựa vào miễn dịch cộng đồng, phương án này cần sự phối hợp của cả cộng đồng nhằm dập tắt dịch sốt rét.
Dù các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng loại thuốc này không nhằm mục tiêu tiêu diệt hoàn toàn các bệnh do muỗi truyền, nhưng nó có thể hỗ trợ hiệu quả khi được kết hợp với các biện pháp khác như màn ngủ tẩm thuốc, thuốc phòng sốt rét, và vắc-xin. Phương án mới này hữu ích ở những khu vực mà muỗi đã "trơ lì" các phương pháp hiện có.
Ban đầu, nitisinone được phát triển từ một loại độc tố có trong cây chai lông (bottlebrush) ở Úc, với mục đích làm thuốc diệt cỏ. Nó hoạt động bằng cách tác động lên một axit amin thiết yếu có tên là tyrosine. Một nhóm bệnh di truyền hiếm gặp như tyrosinemia type I và alkaptonuria xảy ra khi cơ thể không thể chuyển hóa tyrosine đúng cách. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nitisinone có thể điều trị hiệu quả các bệnh này, nên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt thuốc để sử dụng cho con người vào năm 1992.
Tuy nhiên, điều quan trọng là nitisinone không trực tiếp bảo vệ người uống thuốc này khỏi mắc sốt rét. Thay vào đó, bằng cách giết chết muỗi trước khi chúng kịp đẻ trứng, nitisinone giúp làm giảm số lượng muỗi truyền bệnh đến mức có thể ngăn chặn chuỗi lây nhiễm. Cũng giống như hiệu quả của vắc-xin dựa vào miễn dịch cộng đồng, phương án này cần sự phối hợp của cả cộng đồng nhằm dập tắt dịch sốt rét.
Dù các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng loại thuốc này không nhằm mục tiêu tiêu diệt hoàn toàn các bệnh do muỗi truyền, nhưng nó có thể hỗ trợ hiệu quả khi được kết hợp với các biện pháp khác như màn ngủ tẩm thuốc, thuốc phòng sốt rét, và vắc-xin. Phương án mới này hữu ích ở những khu vực mà muỗi đã "trơ lì" các phương pháp hiện có.
Ban đầu, nitisinone được phát triển từ một loại độc tố có trong cây chai lông (bottlebrush) ở Úc, với mục đích làm thuốc diệt cỏ. Nó hoạt động bằng cách tác động lên một axit amin thiết yếu có tên là tyrosine. Một nhóm bệnh di truyền hiếm gặp như tyrosinemia type I và alkaptonuria xảy ra khi cơ thể không thể chuyển hóa tyrosine đúng cách. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng nitisinone có thể điều trị hiệu quả các bệnh này, nên Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phê duyệt thuốc để sử dụng cho con người vào năm 1992.
Vào năm 2016, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng các loài côn trùng hút máu như bọ chét, ruồi và muỗi đã tiến hóa để xử lý nhanh chóng lượng tyrosine trong cơ thể sau mỗi lần hút máu. Quan trọng hơn, họ cũng phát hiện ra rằng nếu làm gián đoạn quá trình này, côn trùng sẽ chết. Và đó là cách nitisinone chuyển từ việc tiêu diệt cỏ dại, đến cứu sống trẻ em, rồi đến khả năng trở thành vũ khí chống lại sốt rét.
Vì nitisinone đã vượt qua các tiêu chuẩn an toàn, nên việc tái sử dụng loại thuốc này để chống lại các bệnh do muỗi truyền sẽ cần ít bước phê duyệt hơn. Ví dụ, nitisinone hiện đã được phép sử dụng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, và chưa ghi nhận tác dụng phụ nào ở phụ nữ mang thai. Đó là một lý do khiến kết quả nghiên cứu rất đáng kỳ vọng. Trước hết, ý tưởng nitisinone có thể hữu ích trong việc chống lại các bệnh do muỗi truyền là hoàn toàn mới. Điều hấp dẫn nữa là thuốc dường như gây ít tác dụng phụ hơn so với ivermectin (một loại thuốc ngăn ngừa sốt rét) và hiệu quả lại cao hơn.
Tuy nhiên, vẫn còn một số điểm hạn chế. Đầu tiền, sốt rét là căn bệnh của nghèo đói nên bất kỳ biện pháp nào trở nên quá đắt đỏ sẽ không hiệu quả, đặc biệt là những cách như thế này, khi thuốc không trực tiếp bảo vệ từng cá nhân khỏi bệnh, mà là bảo vệ cả cộng đồng.
Vì nitisinone hiện chủ yếu được dùng để điều trị các bệnh hiếm gặp, nên giá thuốc vẫn còn quá cao để có thể triển khai rộng rãi. Tuy vậy, với nhiều nghiên cứu hơn, hy vọng chi phí thuốc có thể giảm tới 80%.
Một trở ngại khác là cơ chế phòng bệnh gián tiếp. Việc thuyết phục người ta dùng một loại thuốc mà không bảo vệ họ trực tiếp luôn là điều khó khăn.
Tuy nhiên, trong tương lai có thể kết hợp nitisinone với thuốc chống sốt rét. Bên cạnh đó, một hướng khác là sử dụng thuốc trên gia súc gần khu dân cư, như một cách "nhử" muỗi hút máu từ vật chủ đã được xử lý bằng thuốc. Tương tự, vì muỗi cũng ăn mật hoa, các nhà khoa học từng thử nghiệm cách tạo ra túi mật hoa có trộn thuốc diệt côn trùng—mục tiêu là tiêu diệt muỗi mà không làm hại các loài thụ phấn khác.
Tất nhiên, một mối lo luôn tồn tại với bất kỳ phương pháp kiểm soát muỗi nào: khả năng muỗi tiến hóa để kháng lại độc tố. Nhưng điều này chỉ có thể được kiểm chứng qua thời gian. Dù vai trò của nitisinone trong tương lai ra sao, các nhà nghiên cứu đồng ý rằng hiệu quả nhất vẫn là tiếp cận đa hướng, được điều chỉnh phù hợp với từng khu vực cụ thể. Ở một số nơi, kết hợp thuốc với vắc-xin sẽ hiệu quả hơn. Ở nơi khác, phun thuốc diệt côn trùng hoặc các công nghệ mới như muỗi biến đổi gen có thể đem lại kết quả tốt hơn.
Quảng cáo
Khóa học Machine Learning cơ bản- Khoa học dữ liệu - AI 
==***==
Khoá học Quản trị Chiến lược Dành cho Lãnh đạo Doanh nghiệp
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP 
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán 
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay. 
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp 
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu 
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ 
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel 
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao 
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio 
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP 
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍 
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng 
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử 
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học 
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công 
==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột 
Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng SPSS - Chìa khóa thành công!
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học Ba, Mẹ và Bé - Cùng bé lập trình TUYỆT VỜI
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế
Topics: Công nghệ mới
