Mình có viết một số bài về Greenland và ý nghĩa chiến lược, quân sự cũng như khoa học của vùng đất này. Bài viết này chia sẻ với anh em một dự án khoa học khác nhằm nghiên cứu về lịch sử của vùng đất này cũng như Trái Đất.
Nằm giữa Bắc Băng Dương, Greenland là hòn đảo lớn nhất thế giới và cũng là nơi chứa một trong những cỗ máy điều hòa khí hậu tự nhiên quan trọng nhất của hành tinh: lớp băng khổng lồ bao phủ gần như toàn bộ bề mặt đảo. Nếu toàn bộ băng Greenland tan chảy, mực nước biển toàn cầu có thể dâng lên tới 7 mét. Hiện tại, khi biến đổi khí hậu đang tăng tốc, Greenland không chỉ là biểu tượng mà còn là điểm đến khoa học sống còn để tìm hiểu quá khứ – và tiên đoán tương lai. Một trong những dự án mới nhất và tham vọng nhất đang diễn ra tại đây là GreenDrill, một hành trình khoan sâu xuống tận nền đá dưới lớp băng để tìm hiểu xem Greenland đã từng không có băng bao giờ chưa – và điều đó nói gì về khả năng sụp đổ của tảng băng khổng lồ này.
Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu các lõi băng, những ống băng dài được khoan lên từ sâu trong lớp băng, vì chúng chứa đựng dữ liệu quý giá về khí hậu hàng trăm nghìn năm trước. Các hạt bụi, bọt khí và lớp tuyết mùa này qua mùa khác giúp tái dựng lại các thời kỳ nóng lạnh, lượng CO₂ trong khí quyển, thậm chí cả dấu vết của núi lửa phun trào. Bên cạnh đó, các lõi băng không chỉ giúp tái dựng khí hậu mà còn là "xương sống" của khoa học khí hậu hiện đại, cung cấp chuỗi dữ liệu liên tục và độ phân giải cao về biến động khí hậu toàn cầu. Các lõi băng Greenland đã được so sánh, đối chiếu với các hồ sơ khí hậu khác như vòng cây, san hô, trầm tích biển và hang động trên khắp thế giới, tạo nên chuẩn mực cho việc nghiên cứu biến đổi khí hậu.
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2025/07/8773926_greenland-2.jpg)
Khu vực thực hiện dự án GreenDrill
Nằm giữa Bắc Băng Dương, Greenland là hòn đảo lớn nhất thế giới và cũng là nơi chứa một trong những cỗ máy điều hòa khí hậu tự nhiên quan trọng nhất của hành tinh: lớp băng khổng lồ bao phủ gần như toàn bộ bề mặt đảo. Nếu toàn bộ băng Greenland tan chảy, mực nước biển toàn cầu có thể dâng lên tới 7 mét. Hiện tại, khi biến đổi khí hậu đang tăng tốc, Greenland không chỉ là biểu tượng mà còn là điểm đến khoa học sống còn để tìm hiểu quá khứ – và tiên đoán tương lai. Một trong những dự án mới nhất và tham vọng nhất đang diễn ra tại đây là GreenDrill, một hành trình khoan sâu xuống tận nền đá dưới lớp băng để tìm hiểu xem Greenland đã từng không có băng bao giờ chưa – và điều đó nói gì về khả năng sụp đổ của tảng băng khổng lồ này.
Bối cảnh khoa học: từ lõi băng đến nền đá – vùng trắng chưa được khám phá
Trong nhiều thập kỷ, các nhà khoa học đã tập trung nghiên cứu các lõi băng, những ống băng dài được khoan lên từ sâu trong lớp băng, vì chúng chứa đựng dữ liệu quý giá về khí hậu hàng trăm nghìn năm trước. Các hạt bụi, bọt khí và lớp tuyết mùa này qua mùa khác giúp tái dựng lại các thời kỳ nóng lạnh, lượng CO₂ trong khí quyển, thậm chí cả dấu vết của núi lửa phun trào. Bên cạnh đó, các lõi băng không chỉ giúp tái dựng khí hậu mà còn là "xương sống" của khoa học khí hậu hiện đại, cung cấp chuỗi dữ liệu liên tục và độ phân giải cao về biến động khí hậu toàn cầu. Các lõi băng Greenland đã được so sánh, đối chiếu với các hồ sơ khí hậu khác như vòng cây, san hô, trầm tích biển và hang động trên khắp thế giới, tạo nên chuẩn mực cho việc nghiên cứu biến đổi khí hậu.
![[IMG]](https://photo2.tinhte.vn/data/attachment-files/2025/07/8773926_greenland-2.jpg)
Khu vực thực hiện dự án GreenDrill
Tuy nhiên, một phần quan trọng lại gần như bị lãng quên: nền đá bên dưới lớp băng. Chính lớp đá này có thể kể cho loài người câu chuyện về những lần vùng đất Greenland từng không bị phủ băng, từng có khí hậu đủ ấm để băng tan biến hoàn toàn. Để xác định thời điểm lớp đá từng lộ ra ánh sáng, các nhà khoa học sử dụng hai phương pháp chính.

Cách các nhà khoa học đọc lịch sử của đá từ Greenland
Cách thứ nhất là phép đo phát quang (luminescence dating). Một số khoáng vật trong đá tích điện khi bị chôn vùi và giải phóng năng lượng khi tiếp xúc ánh sáng. Từ đó họ có thể tính được chúng đã bị chôn bao lâu. Thứ hai là phân tích đồng vị vũ trụ (cosmogenic nuclides). Các tia vũ trụ từ không gian khi đập vào đá sẽ tạo ra các đồng vị hiếm như beryllium-10 và aluminium-26. Bằng cách đo nồng độ và tỉ lệ phân rã, các nhà nghiên cứu biết được đá đã từng tiếp xúc với bầu trời bao lâu và bao nhiêu lần.
Tuy nhiên, việc lấy mẫu đá dưới băng cực kỳ khó khăn, vì chỉ một tia sáng lọt vào cũng có thể làm "reset" tín hiệu tuổi đá, nên các nhà khoa học phải làm việc trong lều tối hoàn toàn để bảo vệ dữ liệu quý giá này.
Hành trình GreenDrill: khoan xuyên qua lịch sử
GreenDrill là một dự án hợp tác quốc tế, với mục tiêu đơn giản: khoan xuống tận nền đá dưới lớp băng sâu ở Greenland, lấy mẫu đá và "phỏng vấn" chúng để tìm hiểu lịch sử băng tan. Vị trí khoan nằm ở rìa dòng băng Đông Bắc Greenland (NEGIS), một nhánh băng khổng lồ đang âm thầm đổ băng vào biển. Các nhà khoa học tin rằng khu vực này từng không có băng cách đây vài nghìn đến vài trăm nghìn năm và điều này có thể lặp lại trong tương lai gần.
GreenDrill về cơ bản là dự án tiếp nối di sản của các dự án như GISP2 (Mỹ) và GRIP (Châu Âu) vào thập niên 90. Đây từng là những dự án khoan lõi băng sâu nhất từng thực hiện, đồng thời đó cũng từng là một "cuộc đua vũ trang" khoa học giữa Mỹ và châu Âu, diễn ra gần như song song và chỉ cách nhau chưa đầy 35 km trên đỉnh tảng băng. Những lõi băng này đã trở thành chuẩn mực vàng cho nghiên cứu khí hậu toàn cầu. Tuy nhiên, khác biệt lớn nhất là lần này họ đi sâu xuống dưới đáy băng, tới tận nền đá cổ xưa nhất, nơi có thể cất giữ bằng chứng về những thời kỳ Greenland từng "xanh" thực sự.
Quảng cáo

Nói về dòng băng NEGIS, nơi mà GreenDrill đặt chân, thì đây là một trong những lối thoát chính mà băng từ Greenland chảy ra biển. Nó chiếm khoảng 12–16% lượng băng mất đi hàng năm. Nếu tưởng tượng Greenland như một dãy núi băng khổng lồ đặt lên bản đồ nước Mỹ, thì NEGIS chính là "dòng sông" băng dài từ Boston đến Washington, D.C. Và trong vài thập kỷ qua, toàn bộ tảng băng Greenland đã mất khối lượng liên tục 27 năm liên tiếp, các dòng băng như NEGIS đã mỏng đi và trôi nhanh hơn trước, và các sông băng ven biển cũng rút lui gần như toàn diện. Điều này khiến các nhà khoa học lo ngại rằng Greenland dễ tổn thương hơn ta tưởng
Những phát hiện mới nhất, theo sau đó là nỗi sợ cho loài người
Một trong những phát hiện đáng sợ nhất đến từ một mẫu đá được khoan vào năm 1993 nhưng mãi đến 2016 mới được phân tích: nó cho thấy ngay cả phần dày nhất của tảng băng Greenland cũng từng không có băng trong kỷ Pleistocen, vốn kéo dài từ 2,6 triệu đến 11.000 năm trước. Điều này đặt ra giả thuyết rằng Greenland từng "rất mong manh" và có thể sẽ sụp đổ một lần nữa trong điều kiện ấm lên hiện tại.

Chuyên gia dự án sử dụng máy khoan cầm tay để khoan xuyên qua tảng đá rắn trên tảng băng Greenland.
Mới đây, GreenDrill tiếp tục tìm được bằng chứng cho thấy có một vùng ở Tây Bắc Greenland, rộng gấp ba lần New York, cũng từng không có băng cách đây chỉ 7.000 năm, vào thời kỳ Holocene ấm hơn hiện tại chỉ vài độ C, mức mà Trái Đất có thể chạm tới vào năm 2100. Các nhà khoa học còn phát hiện rằng, trong quá khứ, nồng độ CO₂ khi Greenland từng tan băng chỉ dưới 300 ppm, thấp hơn nhiều so với hiện tại là 428 ppm, con số vượt xa thời điểm mà tảng băng từng tan gần hết cách đây 400.000 năm. Ngoài ra, các dữ liệu mới nhất từ GreenDrill sắp được công bố còn "đáng lo ngại hơn nữa", cho thấy các vùng rộng lớn từng không có băng chỉ cách đây vài nghìn năm.
Quảng cáo

Một số mũi khoan để khoan qua băng hoặc cắt qua nền đá

Thành viên trong dự án phải đóng gói mẫu lõi trong một lều câu cá tối đen nhằm bảo vệ chúng khỏi ánh sáng mặt trời gây ô nhiễm, điều này sẽ làm mất tín hiệu khí hậu mà các nhà nghiên cứu đang cố gắng trích xuất.

Cắt lõi đá nền thành nhiều mảnh để đóng gói và vận chuyển.
Các mô hình dự báo hiện tại vẫn còn nhiều sai số lớn do thiếu dữ liệu thực tế từ nền đá, đặc biệt là về cách các dòng băng như NEGIS sẽ phản ứng với biến đổi khí hậu. Việc thu thập thêm dữ liệu từ các dự án như GreenDrill sẽ giúp các nhà khoa học đưa ra dự báo chính xác hơn, chuẩn bị tốt hơn cho tương lai của nhân loại trước biến động khí hậu toàn cầu. Tuy nhiên, khả năng rất cao khi các mô hình dự báo được cải thiện nhờ dữ liệu này, loài người sẽ hiểu rõ hậu quả khi Greenland tan chảy hết. Bởi kéo theo đó sẽ là cuộc di cư lớn nhất trong lịch sử loài người, khi hàng tỷ người mất đi nhà cửa, đất canh tác, thành phố ven biển.
Nguồn: Scientific American
==***==
==***==
Nơi hội tụ Tinh Hoa Tri Thức - Khơi nguồn Sáng tạo
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
---
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên ZALO!
Khóa học Hacker và Marketing từ A-Z trên Facebook!
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
Khóa học Lập trình Visual Foxpro 9 - Dành cho nhà quản lý và kế toán
Khóa học hướng dẫn về Moodle chuyên nghiệp và hay Xây dựng hệ thống đào tạo trực tuyến chuyên nghiệp tốt nhất hiện nay.
Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
Khóa học "Thiết kế bài giảng điện tử", Video, hoạt hình kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công ==***== Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột Cập nhật công nghệ từ Youtube tại link: congnghe.hocviendaotao.com
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Bảo mật và tấn công Website - Hacker mũ trắng
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP

Khóa học AutoIt dành cho dân IT và Marketing chuyên nghiệp
Khoá học Word từ cơ bản tới nâng cao, học nhanh, hiểu sâu
Khóa học hướng dẫn sử dụng Powerpoint từ đơn giản đến phức tạp HIỆU QUẢ
Khóa học Thiết kế, quản lý dữ liệu dự án chuyên nghiệp cho doanh nghiệp bằng Bizagi
Khóa học Phân tích dữ liệu sử dụng Power Query trong Excel
Khóa học Lập trình WEB bằng PHP từ cơ bản đến nâng cao
kiếm tiền Youtube bằng phần mềm Camtasia Studio
Khóa học HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ VIDEO CLIP CHO DÂN MARKETING CHUYÊN NGHIỆP
HƯỚNG DẪN THIẾT KẾ QUẢNG CÁO VÀ ĐỒ HỌA CHUYÊN NGHIỆP VỚI CANVA
Hãy tham gia khóa học để trở thành người chuyên nghiệp. Tuyệt HAY!😲👍
GOOGLE SPREADSHEETS phê không tưởng
Hãy tham gia khóa học để biết mọi thứ
Khóa học sử dụng Adobe Presenter-Tạo bài giảng điện tử
Để thành thạo Wordpress bạn hãy tham gia khóa học
Khóa học sử dụng Edmodo để dạy và học hiện đại để thành công
==***==
Bảo hiểm nhân thọ - Bảo vệ người trụ cột
Tham gia nhóm Facebook
Để tham gia khóa học công nghệ truy cập link: http://thuvien.hocviendaotao.com
Mọi hỗ trợ về công nghệ email: dinhanhtuan68@gmail.com
Nguồn: Tinh Tế

Topics: Công nghệ mới