Khi thế giới đang ngày càng chịu tác động của công nghệ và trí thông minh nhân tạo (AI), chúng ta có nên cân nhắc hơn trong việc điều chỉnh lối sống để có thể thích nghi cách tốt nhất hay không? Đó chính xác là những vấn đề có thể sẽ khiến chúng ta phải suy nghĩ sau cuộc trò chuyện với Jamie Susskind – một luật sư, diễn giả và nhà văn đạt giải thưởng với tác phẩm Future Politics: Living Together in a Word Transformed by Tech.
Thay đổi nền văn minh nhân loại
Công nghệ và kỹ thuật số đang dần thay đổi cuộc sống của chúng ta. Những thay đổi này mang lại sự tiện nghi, đặc biệt trong việc giải quyết những vấn đề mà trước đây chúng ta không thể giải quyết được. Thế nhưng, bên cạnh những lợi ích mà chúng đem lại, vẫn còn đó những vấn đề mà chúng ta cần phải vượt qua. Đây là những tác động mà trước đây chúng ta chưa từng đối mặt, những điều mà công nghệ và kỹ thuật số tạo ra cho chúng ta.
Hệ thống máy móc ngày càng phát triển
Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi có nhưng hệ thống tự động có thể làm những việc mà trước đây chỉ có con người mới làm được. Trong một số trường hợp, những hệ thống này thậm chí còn có phần làm tốt hơn chúng ta đã từng. AI hiện giờ có thể bắt chước lời nói của con người, thực hiện việc dịch thuật, chẩn đoán ung thư, phác thảo ra những văn kiện pháp lý và chơi game (thậm chí có thể chơi thắng con người); những hệ thống máy móc này có thể hoàn thành cả những nhiệm vụ khó nhằn mà trước đây chúng ta không tin rằng chúng có thể làm điều đó. Khả năng của những hệ thống tự động này trong tương lai sẽ còn mở rộng hơn nữa.
Chúng ngày càng được phân bố rộng rãi
Susskind cho biết, những rào cản giữa online và offline, giữa đời thực và thế giới ảo sẽ ngày càng được rút gọn trong tương lai. Khả năng của những hệ thống máy móc cũng ngày càng được nâng cấp và dễ hòa nhập với chúng ta hơn. Việc phân biệt công nghệ và những cái không có công nghệ đã từng là điều rất đơn giản. Tuy nhiên, cho đến hiện nay và trong tương lai, công nghệ sẽ được lồng ghép vào những thứ quanh ta – những thứ mà trước đây chúng ta không nghĩ rằng có thể áp dụng được công nghệ, ví dụ như những căn nhà sở hữu những thiết bị thông minh, hay tại những nơi công cộng ở những thành phố thông minh – nơi được trang bị đầy đủ những máy móc cảm biến hiện đại.
Nâng cao thông số hóa xã hội
Susskind cho biết thêm rằng chúng ta hiện có thể tạo ra những số liệu hàng giờ liền. Nghĩa là một khi dữ liệu được ghi nhận, những người kiểm soát hệ thống dữ liệu này sẽ biết rõ được về chủ sở hữu chúng, điều mà trước đây rất nhiều người mong muốn được tiếp cận những chưa thể; họ sẽ biết về suy nghĩ của ta, điều ta quan tâm, cảm xúc của ta, những nơi ta đi, những người ta tiếp xúc và trò chuyện, những câu chuyện ta bàn tán, những vật dụng ta mua, cả những việc ta làm hằng ngày và cả những mối quan hệ của ta. Chúng ta đều để lại dấu vết về những việc ta làm, điều dẫn đến cánh cửa tâm hồn ta – chính là những việc mà trước đây, các nhà triết gia hay những thầy tế hằng mong muốn biết được.
Những thay đổi này đang ngày càng tiến bộ, và mức độ thay đổi của chúng có khả năng cao là không giống nhau.
"Kỹ thuật số chính là chính trường"
Trong tương lai, những ai kiểm soát và sở hữu hệ thống kỹ thuật số tân tiến nhất sẽ có khả năng cao trở thành người đứng đầu. Công nghệ mang đến quyền lực. Chúng thường bao gồm những điều kiện mà hầu hết chúng ta phải làm theo, và những người đề ra những điều luật đó có khả năng cao cũng nắm giữ những quyền hạn nhất định. Thường sẽ có hai bộ phận chính đầu tư vào công nghệ là: hội đồng quản trị và bộ phận giám sát, đặc biệt là ở các công ty công nghệ hoặc công ty sử dụng nhiều công nghệ - chính những người ở các bộ phận này đưa ra các điều luật khi sử dụng công nghệ buộc chúng ta phải tuân theo.
Bằng cách thu thập các dữ liệu về sở thích và tiểu sử của chúng ta, và của những người có quyền lực, họ sẽ biết được điều khiến chúng ta bị thu hút, biết được điểm mạnh và điểm yếu của mỗi người. Ví dụ điển hình chính là Cambridge Analytical (công ty chuyên về khai phá, môi giới và phân tích dữ liệu) và chiến dịch tranh cử Tổng thống Mỹ năm 2016, công ty này sở hữu hàng ngàn thông số dữ liệu quan trọng của hơn 200 triệu công dân Mỹ. Chúng giúp họ vạch ra bức danh sách những ứng cử viên lí tưởng, có thể đáp ứng được nhu cầu của người dân theo từng hạng mục riêng biệt.
Càng nhiều dữ liệu tổng hợp liên quan đến chúng ta, chúng ta càng dễ bị thuyết phục, chi phối và thâu tóm. Thêm vào đó, khi ta biết rằng càng nhiều thông tin của chúng ta được thu thập thì hành vi của chúng ta lại có xu hướng ngày càng thay đổi. Nhiều người không biết rằng mức độ giám sát này ngày càng tối tân hơn so với trước. Khi nhiều người biết rằng họ đang bị theo dõi, họ sẽ bắt đầu thay đổi hành vi của bản thân, mặc dù khá khó để nhận biết điều này.
Công nghệ giúp kiểm soát tri thức và quyền lực
Khi chúng ta xem tin tức trên một trang thông tin nào đó, chúng ta thường tin vào những tin tức đó mặc dù nó chỉ chiếm một phần nhỏ của những gì đang thực sự diễn ra. Chúng ta biết rằng những người sở hữu và kiểm soát công nghệ - những người kiểm soát nhận thức của người khác là những người rất quyền lực, bởi họ có ảnh hưởng sâu sắc đến cảm xúc và tâm trạng của ta, cũng như họ biết được khá nhiều những việc đang diễn ra.
Quyền lực bao trùm các thể chế chính trị, ví dụ như nền dân chủ. Chúng ta nên cân nhắc thế nào về việc thay đổi hệ thống dân chủ? Cuộc sống sẽ có ý nghĩa thế nào nếu như những luật lệ được đề ra không theo thể chế của từng quốc gia mà theo từng doanh nghiệp?
Hãy nghĩ đến sự công bằng. Sẽ thế nào nếu chúng ta sống ở một thế giới mà tại đó, những cách để tiếp cận các vấn đề quan trọng như việc làm, bảo hiểm hay tín dụng đều sẽ phải thông qua bởi thuật toán, khi mà chúng không thật sự cần điều đó để công bằng như thể một giáo lý hay một điều luật buộc chúng phải như vậy. Một ví dụ điển hình là đã có những hệ thống nhận diện khuôn mặt không nhận dạng người da màu vì chúng được lập trình chỉ để nhận dạng người da trắng. Tương tự như vậy thì hệ thống nhận diện giọng nói cũng được lập trình để nhận diện những loại giọng mà người lập trình muốn. Trước đây, mọi người nghĩ những vấn đề này xảy ra là do lỗi kĩ thuật, nhưng Susskind cho rẳng những lỗi này lại có liên quan đến các vấn đề chính trị.
Theo Forbes
Khóa đào tạo Power BI phân tích báo cáo để bán hàng thành công
KHÓA HỌC LẬP TRÌNH PYTHON TỪ CƠ BẢN ĐẾN CHUYÊN NGHIỆP
