Hormone là gì? Chúng hoạt động như thế nào?

Học viện đào tạo trực tuyến Thứ Bảy, 31 tháng 10, 2020 0 No comments

Trong suốt cuộc đời, cơ thể chúng ta trải qua một loạt các biến đổi lớn như tuổi dậy thì và sinh sản đằng sau những biến đổi này là cả một hệ thống nội tiết hoạt động liên tục để điều chỉnh sự phát triển và giới tính, hệ thống này điều chỉnh mọi thứ từ giấc ngủ, nhịp tim và sự phát triển của tế bào trong cơ thể bạn,...

Hệ thống nội tiết hoạt động dựa trên 3 yếu tố bao gồm các tuyến hormone, hormone và hàng nghìn tỷ thụ thể. Chỉ có một số bộ phận cụ thể có khả năng sản xuất hormone bao gồm 3 trong não và 7 trong phần còn lại của cơ thể:

Vùng dưới đồi (não)
Tuyến yên (não)
Tuyến tùng (não)
Tuyến giáp
Tuyến cận giáp
Tuyến ức
Tuyến thượng thận
Tuyến tụy
Buồng trứng
Tinh hoàn

Những tuyến này có khả năng chiết xuất hàng chục loại hormone và bơm một lượng nhỏ vào mạng lưới mạch máu dày đặc bao quanh. Từ đây, mỗi hormone sẽ thực hiện nhiệm vụ của mình. Các Hormone cần định vị một tập hợp các tế bào đích để mang lại một số thay đổi cụ thể, để làm được điều này cần sự hỗ trợ của các thụ thể. Thụ thể là các protein đặc biệt bên trên bề mặt tế bào, các thụ thể nhận ra các hormone đi ngang qua và liên kết với chúng. Khi sự liên kết diễn ra sẽ kích hoạt một loạt các tác động để thay đổi cách hoạt động của tế bào đó.

Bằng cách kích hoạt cùng lúc hàng triệu tế bào, hệ thống nội tiết điều khiển những thay đổi quy mô lớn trên cơ thể, chẳng hạn như tuyến giáp tạo ra hai hormone triiodothyronine và thyroxine. Những hormone này sẽ di chuyển đến hầu hết các tế bào trong cơ thể và điều chỉnh tốc độ sử dụng năng lượng của các tế bào từ nhịp thở, nhịp tim, thân nhiệt và tiêu hóa.

Hormone cũng tạo ra những biến đổi quen thuộc và dễ thấy trong quá trình dậy thì. Ở nam giới, tuổi dậy thì bắt đầu khi tinh hoàn tiết ra testosterone để kích hoạt sự phát triển dần dần của các cơ quan sinh dục, làm cho râu mọc lên, giọng nói trầm hơn và gia tăng chiều cao. Ở phụ nữ estrogen tiết ra từ buồng trứng báo hiệu sự bắt đầu của tuổi trưởng thành, nó giúp cơ thể phát triển làm cho hông mở rộng, niêm mạc tử cung dày lên để chuẩn bị cho chu kỳ kinh nguyệt và mang thai.

Một quan niệm sai lầm về hệ thống nội tiết là testosterone chỉ có ở nam và estrogen chỉ có ở nữ. Trên thực tế, nam và nữ đều có cả estrogen và testosterone, chỉ là tỉ lệ khác nhau. Cả hai loại hormone này cùng như hơn 10 loại hormone khác đóng vai trò quan trọng trong thai kỳ, đảm bảo sự phát triển của thai nhi và giúp người mẹ tiết sữa cho con bú.

Hormone cũng có liên quan đến những biến động trong tâm trạng đó là bởi vì hormone có thể ảnh hưởng đến việc sản xuất một số hóa chất trong não như serotonin khi nồng độ hóa chất thay đổi, tâm trạng chúng ta cũng thay đổi.

Đôi khi căng thẳng, bệnh tật và thậm chí chế độ ăn uống có thể phá vỡ khả năng điều tiết hormone. Bệnh tiểu đường là một trong những bệnh phổ biến nhất đại diện cho sự rối loạn nội tiết tố. Căn bệnh này xảy ra khi tuyến tụy tiết ra quá ít insulin, một loại hormone quản lý lượng đường trong máu.

Một căn bệnh khác là tình trạng suy hoặc cường giáp xảy ra khi tuyến giáp tạo ra quá ít hoặc quá nhiều hormone. Khi quá ít hormone tuyến giáp sẽ dẫn đến nhịp tim chậm, mệt mỏi và trầm cảm. Còn quá nhiều hormone tuyến giáp sẽ gây tình trạng sụt cân, khó ngủ và hồi hộp.

Tóm lại, không thể phủ nhận tầm quan trọng của hormone, hầu hết thời gian hệ thống nội tiết giữ cho cơ thể chúng ta ở trạng thái cân bằng, nó thúc đẩy những thay đổi giúp chúng ta trở thành chính mình.

Nguồn: TED-Ed

---