Có thể bạn chưa biết: Bạch tuộc có 9 não nên rất thông minh

Học viện đào tạo trực tuyến Thứ Năm, 3 tháng 12, 2020 0 No comments

Bạch tuộc là động vật thân mềm, thuộc lớp động vật chân đầu (cephalopoda). Có khoảng 200 loài trên thế giới và được mệnh danh là loài thân mềm thông minh nhất. Điều đáng kinh ngạc là trí thông minh của bạch tuộc lại xuất phát từ cấu trúc sinh học hoàn toàn khác biệt với chúng ta. Bạch tuộc không có phổi, không có xương sống. Nhưng, chúng có được khả năng giải các câu đố khó, học hỏi thông qua quan sát và thậm chí sử dụng công cụ hỗ trợ.

Phần đầu chứa bộ não lớn với tỷ lệ não - thân tương đương với các động vật thông minh khác và một hệ thống thần kinh phức tạp với khoảng 500 triệu nơron thần kinh nhưng thay tập trung trong não, số nơron này phân bố thành một mạng lưới hạch liên kết với ba phần chính:

Phần não trung tâm chỉ chứa khoảng 10% số lượng nơron.
Hai thuỳ mắt lớn chứa khoảng 30%.
60% còn lại nằm ở 8 xúc tu.

Do đó, nhiều người thường ví con bạch tuộc như có 9 não trên cơ thể. Cũng vì lý do này, bạch tuộc rất nhạy cảm và phản ứng nhanh, gần như mỗi xúc tu có thể hoạt động, cảm nhận độc lập với nhau.

Lấy ví dụ như việc lấy và ăn quả táo. Đối với người, bộ não chi phối mọi hoạt động, khi ta nhìn thấy quả táo, não kích hoạt các cơ cần thiết, giúp ta dùng bàn tay cầm lấy táo, uốn cong khớp khuỷu tay và đưa quả táo vào miệng. Nhưng với bạch tuộc thì khác. Thay vì điều phối tất cả, khi nhìn thấy con mồi, não của bạch tuộc chỉ cần gửi tín hiệu phát hiện thức ăn đến các xúc tu và phần việc còn lại các xúc tu sẽ tự xử lý. Hạch thần kinh ở các xúc tu tự điều khiển chuyển động từ việc bắt mồi đến đưa thức ăn vào miệng.

Nhiều nghiên cứu cho thấy bạch tuộc sở hữu một bộ não khá "tiến bộ" trong giới động vật: não chúng có nếp gấp thùy, tương tự như bộ não của loài động vật có xương sống. Điều này cho phép chúng sở hữu khả năng ghi nhớ tốt, đồng thời giúp chúng có thể nhớ và thậm chí suy luận ra các lộ trình chúng cần thực hiện.

Khả năng ghi nhớ rút kinh nghiệm kèm với việc các các xúc tu có thể hoạt động độc lập giúp bạch tuộc có khả năng sáng tạo và đưa ra nhiều phương án giải quyết vấn đề khi đối diện với một tình huống mới như mở chai để lấy thức ăn, thoát ra khỏi một mê cung, di chuyển trong môi trường mới lạ hay bắt chước các loài sinh vật khác để dọa kẻ thù.

Động vật chân đầu có thể đã phát triển bộ não phức tạp từ rất lâu trước cả động vật xương sống chúng ta. Hệ thần kinh và tám chi có khả năng tự suy nghĩ rất khác biệt ở loài này đã tạo cảm hứng cho các phát minh robot linh hoạt được làm từ vật liệu mềm. Đồng thời, việc phát hiện một nhánh tiến hóa khác sở hữu trí thông minh bậc cao có thể giúp chúng ta hiểu thêm về tiến hóa. Biết đâu ngoài vũ trụ kia còn có những dạng sống khác thường nhưng thông minh vượt bậc thì sao!

Nguồn: TED-Ed

---